Niezbędnik użytkownika Mac OS X - najpotrzebniejsze programy na Maka

Większość programów, które prezentujemy dostępnych jest na licencji darmowej. Obok nielicznych płatnych zamieszczamy informację na temat ich zamienników. Czasami warto poszukać w Internecie wolnego oprogramowania, niż płacić często duże pieniądze za program, z którego będziemy korzystać raz na miesiąc.

Bez komunikatora tekstowego ani rusz - nie można pogadać ze znajomymi i dowiedzieć się, kiedy odbędzie się najbliższa impreza. Najpopularniejszy spośród nich - przynajmniej w Polsce - to Gadu-Gadu. Producent, GG Network, jak dotąd nie przygotował wersji swojego komunikatora dla Mac OS X. Są jednak zamienniki, w dodatku często lepsze od oryginału - nie wyświetlają np. reklam czy niektórych niepotrzebnych funkcji. Jednym z najlepszych programów do obsługi Gadu-Gadu dla systemu Mac OS X jest Adium, darmowa aplikacja obsługująca także Jabbera, AIM, Facebooka czy Google Talk. Dobrym rozwiązaniem jest możliwość obsługi różnych kont z poziomu jednego okna. Takiej możliwości nie ma w Gadu-Gadu. Dzięki temu możemy jednocześnie prowadzić rozmowę ze znajomymi z Gadu-Gadu i Jabbera.

AdiumAdium posiada rozbudowaną bazę dodatków - ikony statusu, skórki, zestawy dźwięków, a także skrypty, które pozwalają na automatyzację niektórych funkcji. Program umożliwia wyświetlanie w opisie odtwarzanego w iTunes utworu czy też dodawanie tekstu, który widoczny będzie... do góry nogami. Istotną funkcją jest obsługa Książki adresowej w Mac OS X. Pozwala to na zapisywanie w niej kontaktów i tworzenie bazy znajomych z potrzebnymi informacjami.

W systemie Mac OS X nie znajdziemy oczywiście Internet Explorera. Zamiast niego Apple oferuje Safari - domyślne narzędzie do przeglądania Sieci w Mac OS X. Aplikacja jest świetnie dopasowana do systemu, obsługuje gesty w gładzikach (MacBooki) i myszce Magic Mouse. Safari znacznie lepiej wypada w testach Acid3 organizacji W3C, niż IE. Na 100 możliwych punktów przeglądarka zagarnia całą pulę. Oznacza to, że jest zgodna ze standardami dotyczącymi renderowania stron w przeglądarce.

SafariSafari posiada większość typowych dla przeglądarek funkcji - otwieranie stron w kartach, zarządzanie zakładkami i historią, obsługę wyszukiwarki Google z poziomu paska narzędziowego. Ponadto oferuje dostęp do Top Sites, czyli zestawu stron dodanych przez użytkownika, których miniaturki wyświetlane są w oknie początkowym. To rozwiązanie zostało zaczerpnięte z Opery, konkurencyjnej przeglądarki. Safari może być również czytnikiem kanałów RSS. Wystarczy stworzyć w pasku zakładek osobną kategorię i przeciągnąć tam adresy wybranych kanałów.

Oczywiście, użytkownicy Maków mogą skorzystać także z alternatywnych przeglądarek takich jak Firefox, Opera czy Google Chrome. Ostatnia z nich - Chrome - nie jest jeszcze dostępna w stabilnej wersji, dostępne są jednak wersje rozwojowe.

Pakiet biurowy to jedno z ważniejszych narzędzi, z których korzystamy często każdego dnia. Jeśli przesiadamy się z systemu Windows na Maka, możemy zabrać ze sobą pakiet Office. Microsoft udostępnił wersję swoich programów biurowych również na Mac OS X. Office for Mac nie jest jednak niestety w polskiej wersji językowej i jest płatny. W skład pakietu Microsoftu wchodzą dobrze znane programy - edytor tekstu Word, arkusz kalkulacyjny Excel, program do tworzenia prezentacji multimedialnej PowerPoint, klient poczty Entourage (w przyszłej wersji 2011 będzie zastąpiony przez klasyczny Outlook), a także komunikator internetowy Messenger. W wersji 2008 Office możemy skorzystać z nowego wstążkowego interfejsu, który wzorowany na wersji pakietu dla systemu Windows. Dodatkowo, na potrzeby użytkowników Mac OS X pojawiła się aplikacja My Day. Jest to menadżer zadań połączony z kalendarzem. Alternatywą, również płatną, dla Office for Mac jest iWork, który jest pakietem biurowym sprzedawanym przez firmę Apple - ten jednak posiada polską wersję.

Darmowym zamiennikiem może być OpenOffice. Posiada on również programy do edycji tekstu (Writer), tworzenia arkuszy kalkulacyjnych (Calc), a także prezentacji (Impress). To nie wszystko, w OpenOffice możemy skorzystać dodatkowo z aplikacji przeznaczonej do tworzenia grafik (Draw), a także modułu Base, którego zadaniem jest tworzenie baz danych. Warto wspomnieć o tym, że OpenOffice dostępny jest również w polskiej wersji językowej, a jego licencja pozwala na bezpłatne korzystanie także w firmach.

OpenOffice4. Edytor grafikiCzasami potrzebujemy prostego edytora grafiki do naszkicowania pomysłu albo wykonania szybkiego rysunku. W systemie Windows możemy skorzystać z Paint.Net - a w Mac OS X? Dla użytkowników komputerów z nadgryzionym jabłkiem dobrym rozwiązaniem może być Pixelmator. Jest to jeden z najpopularniejszych programów graficznych. Pozwala on nie tylko na tworzenie grafik, ale również edycję zdjęć. Program nie posiada zwartego interfejsu - paski narzędziowe wyświetlane są w osobnych oknach, które użytkownik może dodawać bądź usuwać wedle upodobania. Użytkownik otrzymuje m.in. narzędzie krzywych (ustawienia zakresu tonalnego) czy balansu kolorów. W sumie można skorzystać z ponad 130 filtrów i efektów. Możemy również poprawiać jakość zdjęć, korygować i edytować kolory. Pixelmator odczytuje pliki PSD domyślne dla programu Photoshop, a także ponad 100 innych formatów graficznych. Aplikacja jest płatna.

Osoby, które chciałyby pobrać darmowy program graficzny, mogą skorzystać z - niestety - nierozwijanego już projektu Seashore. Aplikacja ta pozwala na tworzenie prostych grafik przy wykorzystaniu popularnych narzędzi (pędzel, wypełnienie, zaznaczenie, gumka). Możemy również dodawać różne efekty, m.in. takie jak zamazanie, ostrość, negatyw, jasność, kontrast.

Zamiast centrum obsługi multimediów - Windows Media Player - użytkownicy Maków mogą skorzystać z wbudowanego programu QuickTime. Niestety nie obsługuje on wszystkich formatów wideo - np. WMA i WMV. Dlatego Microsoft udostępnił zestaw dodatków Flip4Mac, które pozwalają na odtwarzanie klipów stworzonych na potrzeby systemu Windows. Co więcej, obsługują one przeglądarki internetowe w Mac OS X. W ten sposób możemy korzystać z formatów domyślnych dla systemu Windows podczas surfowania w Sieci.

Warto przy okazji wspomnieć o ciekawym programie Lunettes, który łączy w sobie kilka funkcji - m.in. pozwala na odtwarzanie stacji radiowych i telewizyjnych. Jest to następca popularnego odtwarzacza VLC dla Mac OS X. W Lunettes wprowadzono nowy interfejs, który integruje różne funkcje programu, takie jak tworzenie bibliotek z filmami, dodawanie kanałów telewizyjnych i radiowych, a także wyszukiwanie informacji na temat filmów (w bazie IMDb). Lunettes posiada również możliwość odtwarzania napisów, co przyda się podczas oglądania filmów obcojęzycznych. Informacje o odtwarzanych klipach i kanałach mogą być przesyłane do bazy Last.fm.

W systemie Windows niechciane programy możemy usuwać za pomocą okna "Dodaj/usuń programy" lub - w nowszych systemach - "Programy i funkcje", natomiast w Mac OS X wystarczy przenieść je do kosza. Nie zapewnia to jednak całkowitego skasowania pliku - czasami zostają w pamięci komputera pozostałości po wyrzuconej aplikacji, na przykład spersonalizowane ustawienia na wypadek gdybyśmy zdecydowali się zainstalować aplikację ponownie. By całkowicie pozbyć się tych pozostałości warto skorzystać z takich narzędzi jak AppCleaner. Pozwoli on na całkowite usunięcie programu z dysku, razem z dodatkowymi plikami. Przy okazji program informuje nas na temat ewentualnych niebezpieczeństw związanych z usunięciem aplikacji.

AppCleanerUżytkownik może skorzystać z czterech funkcji dostępnych w aplikacji. Pierwsza pozwala na przeniesienie niechcianego programu do AppCleanera. Kolejna przeznaczona jest do przeglądania aplikacji dostępnych w katalogu Programy w Mac OS X. Tutaj możemy dowiedzieć się, jakie komponenty wchodzą w skład danego programu, a także bezpiecznie usunąć niechciane narzędzie. Tak samo można uczynić z widżetami - to kolejna funkcja AppCleanera. Ostatnia dotyczy innych zainstalowanych komponentów takich jak dodatki do przeglądarki Safari albo rozszerzenia systemu (Growl, Flip4Mac itp.). AppCleaner dostępny jest w polskiej wersji językowej.

Jednym z lepszych menadżerów do pobierania większych plików z Internetu jest Folx. Użytkownik może tworzyć kolejkę materiałów, które chce ściągnąć. Program pozwala również na zatrzymywanie, wznawianie i usuwanie pobieranych materiałów, a także ustalanie miejsca przeznaczenia danych. Osoby, które korzystały dotychczas z takich aplikacji jak Star Downloader czy FreeRapis Downloader zapewne bez żadnych przeszkód przyzwyczają się do działania Folksa. Obsługuje on najpopularniejsze protokoły wymiany plików takie jak HTTP, HTTPS, FTP. Dzięki aplikacji można pobierać także materiały dostępne w sieci BitTorrent. Co więcej, Folx pozwala też na wyszukiwanie plików torrent. Podobnie jak w Star Downloaderze użytkownik może ustalać priorytet dla wybranych plików.

Folx8. Klient pocztyZ klientów poczty korzysta dzisiaj znacznie mniej osób, niż jeszcze parę lat temu. Wciąż jednak wbudowany w system Outlook Express (bądź jego nastepca - Windows Mail) jest jednym z najpopularniejszych sposobów na wysyłanie e-maili w systemie Windows. Apple wprowadził własnego klienta - Mail, który bardzo dobrze radzi sobie z wysyłaniem i odbieraniem poczty. Aplikacja pozwala m.in. na wyświetlanie e-maili w formie wątków, jak ma to miejsce w Gmailu. Możemy również dodawać notatki, oznaczać zadania do wykonania (np. odpowiedzieć na e-mail od szefa), a także wyszukiwać wiadomości na podstawie podanych fragmentów tekstu. Mail obsługuje Książkę adresową, dzięki czemu nie musimy zapamiętywać adresów e-mail znajomych. Zostaną one automatycznie dodane do Książki adresowej. Program oferuje możliwość pracy w trybie offline co przydaje się, kiedy nie mamy dostępu do Internetu.

Osoby, które korzystały wcześniej z Thunderbirda z zadowoleniem zauważą, że program ten posiada również wersję dla Mac OS X. Oferuje on wiele ciekawych funkcji, np. możliwość otwierania poczty w kartach (jak w przeglądarce internetowej) czy obsługę kanałów RSS. Thunderbird pozwala na przeglądanie grup dyskusyjnych, obsługuje również dodatki. Podobnie jak w przypadku przeglądarki Firefox, pozwalają one na wprowadzanie zmian w wyglądzie programu i rozszerzanie jego funkcjonalności. Dodatkami możemy zarządzać z poziomu menadżera.

Wypalanie płyt w Makach jest niewątpliwie bardzo proste - wystarczy skorzystać z zakładki w Finderze i wybrać komendę Nagraj. Jest to jednak podstawowa funkcja - bardziej zaawansowane czynności, jak wypalanie płyt DVD muzycznych z utworami wielokanałowymi czy kopiowanie płyt, są tam niedostępne. Dlatego warto skorzystać z programu Burn. Posiada on kilka zaawansowanych funkcji, które przydadzą się użytkownikom często nagrywającym dane na nośniki CD czy DVD. Możemy tworzyć albumy audio z plików MP3, przegrywać płyty, a także po prostu zapisywać duże ilości danych. Burn automatycznie rozpoznaje rodzaj nośnika, ilość dostępnej pamięci i maksymalną prędkość zapisu. Obsługuje także zewnętrzne nagrywarki, przez co stanowi odpowiednie narzędzie dla osób, które wypalają duże ilości płyt.

Burn10. Oprogramowanie antywirusoweAntywirus? Na szczęście w Mac OS X nie trzeba korzystać z takich programów. Komputery firmy Apple są jeszcze zbyt mało popularne - w porównaniu z pecetami - dlatego też brakuje na nie zagrożeń. Oczywiście platforma Mac OS X jest tak samo podatna na ataki jak Windows czy Linux, stąd też osoby, którym zależy na bezpieczeństwie systemu mogą skorzystać z licznych rozwiązań oferowanych przez producentów. Ostatecznie powstanie większej ilości wirusów i trojanów dla systemu Mac OS X jest tylko kwestią czasu - im większą popularność będą odnotowywać Maki, tym szybciej i więcej zagrożeń będzie się pojawiać. Większość producentów komercyjnych programów antywirusowych na platformę Windows oferuje wersje na Mac OS X. Wersje testowe kilku różnych programów chroniących system Mac OS X przed atakami można pobrać z naszego vortalu z działu PROGRAMY -> Bezpieczeństwo -> Programy antywirusowe.