Power Macintosh 6400/6500 - dudniąca Gazela

Możliwości dźwiękowe komputerów były dla Apple bardzo istotnym elementem i komputery Apple zawsze były pod tym względem ponadprzeciętne. Oczywiście Atari ST i Amiga w pewnym okresie brzmiały zdecydowanie lepiej, jednak nigdy nie można było powiedzieć że komputer Apple ma kiepski dźwięk. Czasem jednak zdarzały się prawdziwe perełki dźwiękowe. Jednym z pierwszych komputerów Apple o tak mocnym nacisku na dźwięk był Power Macintosh 6400. Komputer ten został zaprezentowany w sierpniu 1996 roku. Nie był to komputer o najmocniejszych wówczas osiągach. Adresowany był do użytkowników domowych oraz na rynek edukacyjny o czym świadczy też jego wyposażenie.

Power Macintosh 6400 Alchemy

Obudowa PowerMaca 6400 o kodowej nazwie "InstaTower" zbudowana była z białego plastiku, przy czym obudowa bardzo solidna z uwagi na fakt, iż wewnątrz posiadała bardzo solidną, metalową konstrukcję. Sam komputer ważył blisko 20 kg. Można było wiele o niej powiedzieć ale nie to że była kańciastą skrzynką. Od frontu lekko wypukła, boki i górna część też lekko zaokrąglone. Wizualnie wydawała się bardzo lekka i "miękka" a w mojej ocenie był to jeden z najpiękniejszych Macintoshy.

Power Mac 6400 stanowił w tym okresie świetne połączenie mocy procesorów PowerPC i multimedialnych możliwości.

Procesor Power PC 603ev taktowany był zegarem 180 lub 200 MHz. Wykonany w technologii 0.35 µm, składał się z 2.6 mln tranzystorów a produkowany był przez Motorolę i IBM. Oprócz firmy Apple, używany był w komputerach BeBox, laptopach IBM ThinkPad 800, satelitach i telefonach satelitarnych Iridium.

Komputer posiadał wbudowane 8 MB pamięci RAM na płycie głównej którą można rozbudować do 136 MB. Komputer posiadał 2 sloty na 168 pamięci DIMM takie jak w komputerach PC. Standardowo PowerMac 6400 miał dyk twardy 1.6 GB IDE oraz napęd CDx8 stację dykietek 1.4 MB Apple Super Drive. Graficzne możliwości 6400 były jak na tamte czasy też całkiem niezłe. Komputer miał własny chip graficzny z 1 MB pamięci i wyświetlał obraz o rozdzielczości 1024x768. Ponadto, 2 sloty PCI takie same jak w komputerach PC oraz opcjonalnie port wyjścia video oraz karta z tunerem TV/FM. Tuner TV/FM umożliwiał odtwarzanie obrazu w rozdzielczości od 320x192 do 640x480 w okienku systemowym, przy czym okienko było skalowane.

[list] [item]Przycisk resetu CUDA, to przycisk którym resetujemy płytę główną w przypadku poważnych problemów w działaniu komputera.[/item][item]2 sloty na 168 pinową pamięć DIMM o czasie dostępu nie mniejszym niż 70 ns. Tu Apple nieco namieszało, ponieważ niektóre modele działały na pamięciach typu EDO inne nie. [/item][item]Slot video na kartę AV. Karty te stosowane były już w starszych komputerach Power Mac 6200 i 6300. O nich kiedy indziej.[/item][item]Slot na pamięć cache Level2 256 KB. W komputerach z zegarem 6400/200 MHz pamięć była standardowo. Do wersji 6400/180 opcjonalnie. Zamontowanie pamięci dawało wzrost wydajności od 10‑18%.[/item][item]8 MB pamięci Ram[/item][item]Bardzo ciekawe rozwiązanie - szyna płyty głównej. Płytę główną wysuwało się i wsuwało do komputera. Nie trzeba było podpinać nic kablami, żadnych dysków, CD czy kabelków do dźwięku. Po wsunięciu płyty komputer działał. Nic więcej. Płyta główna była także zasilana przez szynę. W górnej części 6 wyraźnie większych pinów. Szyna była dwustronna.[/item]

[item]Bateria PRAM. Podtrzymywała wszelkie ustawienia i zegar. Przyczepiana do płyty głównej na... rzepie ! Bateria ciężka do kupienia i dosyć droga. W moim gdy wyczerpała się zastąpiłem ją 9V baterią a później akumulatorkami do telefonu bezprzewodowego Panasonic. To drugie rozwiązanie sprawdzało się lepiej, tylko co jakiś czas trzeba było akumulatorki podładować. Dziś bateria raczej nie do kupienia.[/item][item]Port comm to port do modemu lub karty sieciowej Ethernet.[/item][item]Złącze PCI 33 MHz.... Jedno... a pisałem o dwóch.... oczywiście były dwa. Power Mac 6400 posiadał replikator złącz PCI.[/item][/list]

To co było najbardziej niesamowite w 6400 to dźwięk. W podstawie komputera wbudowany jest głośnik subwoofer. Obudowa komputera w spodniej części miała "tubę" a głośnik skierowany był do dołu... w podłoge. Głośnik jest owalny i zajmuje sporą część podstawy. Gdy komputer nie miał podłączonych zewnętrznych głośników, sterowanie głośnością subwoofera odbywało się z poziomu systemu operacyjnego, specjalnego pilota lub przycisków z przodu komputera. Subwoofer pracował wówczas jako zwykły głośnik, oczywiście nieco bardziej basowy. Gdy podpinało się zewnętrzne głośniki, subwoofer odtwarzał tylko niskie dźwięki i był klasycznym subwooferem, całkowicie niezależnym od wyjścia audio. Jego głośnością sterowało się wówczas przy pomocy niewielkiego potencjometru z tyłu obudowy. Zestaw z monitorem MultipleScan 15AV lub AppleVision 1710AV był naprawdę świetnym zestawem audio, tym bardziej że do komputera można było dokupić pilota. W zestawie z kartą TV zamieniał się w prawdziwe centrum multimedialne.

Po lewej Apple Multiple Scan 15AV, po prawej AppleVision 1710AV

PowerMac 6400 z procesorem taktowanym 180 MHz kosztował 2399 USD a z proceorem 200 MHz 2799 USD przy czym wersja droższa miała dysk 2.4 GB i dodatkowo pamięć cache L2 256 KB. W wersji 180 MHz był tylko wolny slot na cache L2. Opcjonalnie można było kupić komputer z kartą sieciową ethernet lub modemem. Oczywiście jak to w tamtych czasach było, powstało kilka odmian tego samego komputera, nieznacznie różniące się od siebie wyposażeniem i cenami.

• Power Macintosh 6400/180
• Power Macintosh 6400/200
• Performa 6400/180
• Performa 6400/200
• Performa 6410 - sprzedawana w Japonii, Australii i Europie. Sprzedawana z 16 MB Ram ( 8 MB na płycie głównej i 8 MB DIMM).
• Performa 6420 - sprzedawana w Japonii, Australii i Europie. Sprzedawana z 24 MB Ram ( 8 MB na płycie głównej i 16 MB DIMM), pamięć cache Level 2.

W lutym 1998 zaprezentowano następce 6400.

PowerMac 6500 Gazelle

Gazela (Power Mac 6500) wizualnie niewiele różniła się od 6400, jednak wbrew pozorom, obudowy były nieco inne. Obudowa z Power Maca 6400 oznaczona była jako rev. A i stosowana w była w wersji 6400/180 a obudowa rev. B stosowana była w 6400/200 oraz we wszystkich 6500. Największe zmiany nastąpiły wewnątrz komputera. Płyta główna 6500 była taktowana 50 MHz (6400 miało płytę 40 MHz).

• Procesor: PowerPC 603ev 225/250/275/300 MHz. Power Mac 6500/300 był pierwszym komputerem domowym, który osiągnął 300 MHz.

• Pamięć: 2 sloty 168 pin DIMM do 128 MB. Apple zrezygnowało z pamięci na płycie głównej.
• Grafika: ATI Rage IIc 2 MB. Karta ATI Rage IIc jak na tamte czasy nosiła miano akceleratora graficznego 2D/3D... choć ja wolałem Voodoo II. Jednak nawet bez Voodoo, pomiędzy 6500 a 64000 była to spora różnica w wydajności graficznej. KartyVoodoo bardzo fajnie się spisywały w tym komputerze i dawały mu niezłego "kopa" a 8 MB Voodoo II umożliwiła mi poźniej granie w kilka gier, które teoretycznie wymagały PowerMaca z procesorem G3.
• Dyski miały pojemność 2, 3, 4 lub 6 GB. Zastosowano też szybszy napęd CDx12

To były największe zmiany w stosunku do poprzedniczki. Zmieniono też cenę, wersja podstawowa kosztowała 1799 USD. Komputer oczywiście sprzedawano w kilku zestawach.

• PowerMac 6500/225 - 32 MB Ram, HDD 2 GB, CDx12
• PowerMac 6500/250 - Model sprzedawany dla szkół i uczelni miał HDD 4 GB i kartę Ethernet. Modele przeznaczone dla klienta indywidualnego w USA miały HDD 4 GB, napęd CDx24, modem 56.6K, oprogramowanie dla użytkowników domowych. Modele na Europę miały HDD 4 GB, CDx24, stację ZIP, modem 33.6K. Model na rynek Ameryki Łacińskiej miał HDD 4 GB, CDx24, modem 33.6K
• PowerMac 6500/275 - 48 MB Ram, HDD 4 GB, pamięć Cache Level2 512 KB pozostałe wyposażenie jak w poprzednich modelach. Modele przeznaczone do edukacji miały 32 MB Ram, HDD 4GB, CDx24, Zip Drive, karta video, karta sieciowa. Modele na konsumencki rynek USA miały 32 MB ram, HDD 6 GB, CDx24, Zip Drive, modem 56.6K, oprogramowanie do domowego użytku. W późniejszym okresie konsumencji 6500/275 miał 48 MB Ram, HDD 6GB, CDx24, Zip Drive, modem 56.6K, Microsoft Office.
• PowerMac 6500/300 - 64 MB Ram, HDD 4 GB, Cache Level2 512K. Model konsumencji miał HDD 6 GB, CDx24, Zip Drive, modem 56.6K, oprogramowanie dla użytkownika domowego. Wersja na Europę miała kartę TV/FM, kartę video, modem 33.6K

W 1998 roku zakończono produkcję modelu 6500 i jednocześnie zakończono produkcję komputerów w obudowie "InstaTower". Nadeszły czasy Power Maca G3.

PowerMac 6400/6500 dziś

Komputerów na rynku wtórnym jest niewiele choć jak się już pojawiają kosztują od 100 do 300 USD w zależności od wyposażenia jednak komputery zazwyczaj sprzedają się w tych cenach.

tak wygląda płyta główna z wszystkimi dodatkami.

Naprawdę możliwości audio tego sprzętu potrafią zaskoczyć a i wizualnie prezentuje się nad wyraz atrakcyjnie.

6400 od frontu i od tyłu. ten model posiada kartę video in/out, tuner TV, kartę sieciową standardu BNC. Oczywiście były też karty sieciowe RJ‑45. Od frontu poniżej stacji dysków czujnik do pilota, regulacja głośności i wyjście słuchawkowe.

W obecnych czasach komputer w podstawowej wersji może pełnić tylko rolę odtwarzacza multimedialnego i wszystkiego co można robić na komputerze pozbawionym internetu. MacOS 9 (najwyższy oficjalnie dostępny) nie zapewnia już wygodnej pracy w necie choć jak ktoś się uprze....

Komputer można także "podkręcić", choć w mojej ocenie nie ma to sensu. Czasem okazyjnie pojawiają się karty z procesorem G3 przeznaczone dla Power Maca 6500. Ceny poniżej pochodzą z 1999 i 2000 roku.

Karta Sonnet Crescendo

• Sonnet Crescendo G3 250 MHz, 512 KB Cache Level 2. Cena 300 USD
• Sonnet Crescendo G3 300 MHz, 512 KB Cache Level 2. Cena 500 USD
• Sonnet Crescendo G3 350 MHz, 1 MB Cache Level 2. Cena 249 USD
• Sonnet Crescendo G3 400 MHz, 1 MB Cache Level 2. Cena 700 USD
• Sonnet Crescendo G3 500 MHz, 1 MB Cache Level 2. Cena 1000 USD

Powyższe karty występowały zarówno w wersji do montażu w miejsce pamięci Cache Level 2 jak i w wersji PCI.

Testy wykonane przy pomocy MacBench 4.0

Jak widać, najmocniejsza karta Crescemdo G3 500 MHz dawała blisko czterokrotne przyspieszenie komputera.

• Nevertech MaxPowr G3 400 MHz, 1 MB Cache Level 2. Cena 1100 USD
• Nevertech MaxPowr G3 300 MHz, 512 K Cache Level 2. Cena 400 USD

Oprócz powyższych, pojawiały się karty firmy Strom z procesorm G3 250/266/300/400 MHz oraz karty Vimage 225/240/325 MHz.

Jak widać, karta wpięta w slot pamięci Cache Level 2

Ceny kart w chwili obecnej wahają się od 50 do 100 USD.

Do Power Maca 6500 warto także zainstalować kartę USB na PCI. Aby karta działała pod Mac OS musi być oparta na chipie firmy NEC a zasada ta dotyczy także innych komputerów Macintosh ze złączem PCI.

Power Mac 6400 był pierwszym domowym komputerem z wbudowanym subwooferem a jego następca Power Mac 6500 był pierwszym komputerem którego procesor osiągnął 300 MHz. Bez wątpienia były to trochę pionierskie konstrukcje.

Na koniec ze smutkiem powiem, iż Power Maca 6500/275 sprzedałem, wymieniając go oczywiście za sporą dopłatą na iMaca.... Dziś trochę żałuję... To naprawdę już unikatowe komputery a przy tym ładne.