Wszystkie rzeczy, których... nie zawdzięczamy Apple cz I

Czasami zdarzy mi się przeczytać coś od czego normalnie szczypią oczy. W sieci i w ogóle w przekonaniu wielu ludzi gości fałszywe przekonanie o tym, jakoby firma Apple coś wymyśliła. Szczególnie chętnie raczy nas takimi wpisami kolega Macminik. Otóż firmie Apple tak naprawdę nie zawdzięczamy zupełnie nic.

Komputer osobisty

Autentyczny cytat komentarza pod jednym z moich wpisów:

Gdy powstawał pierwszy Mac w 1984 faktycznie jeszcze nie było w sprzedaży Windowsa. Ale tak naprawdę niewiele osób wie, że wersja środowiska Windows (wersja 1.0) była pokazana na targach Comdex w 1983. Dopiero 14 miesięcy później Microsoft wprowadził na rynek publiczny środowisko Windows 1.01, w którym wyeliminował kilka pomniejszych błędów.

Archiwalny film z tych targów i pokaz Windowsa:

Osoby które chciałby dowiedzieć się więcej co potrafił wtedy Windows odsyłam tutaj.

Idea komputerów osobistych zrodziła się na początku lat 70. Nie do końca jest jasne, który z komputerów można uznać za pierwszą tego typu maszynę. O palmę pierwszeństwa kłócą się tu Xerox, Hewlett-Packard oraz IBM. Jest tu polski akcent, zapomniana maszyna o nazwie K‑202 zaprojektowana przez Jacka Karpińskiego i wyprodukowana w liczbie 30 szt. Wielkością nawet przypominała późniejsze PC‑ty i nie ustępowała im prędkością obliczeniową była to jednak dopiero niedokończona próba realizacji idei komputera osobistego. Niestety ówczesne władze PRL stwierdziły, że projekt nie ma przyszłości i nigdy nie rozpoczęto masowej tego komputera, bo jak twierdzi autor projektu, powiedziano mu, że "jeżeli mógłby istnieć tak szybki komputer to Amerykanie już by go wymyślili".

K‑202 to16-bitowy minikomputer opracowany i skonstruowany w latach 1970–1973. Był to pierwszy polski komputer zbudowany z użyciem układów scalonych w kooperacji polskich zakładów zjednoczenia MERA m.in. Metroneks z firmami z Wielkiej Brytanii: Data-Loop oraz MB Metals. Według opinii dr hab. Piotra J. Durki K‑202 przewyższał pod względem szybkości pierwsze IBM PC oraz umożliwiał wielozadaniowość, wielodostępność i wieloprocesorowość.

Wydaje się, iż pierwszym komputerem osobistym (PC) powszechnie uznanym przez "świat zachodni" była konstrukcja firmy MITS nazwana Altair 8800 - zestaw komputerowy do własnoręcznego montażu, opracowany pod koniec 1974 – zaprezentowana przez Eda Robertsa i Billa Gatesa w styczniowym wydaniu Popular Electronics Magazine (1975). Sama nazwa Altair może pochodzić z dwóch różnych źródeł – albo odnosi się do gwiazdy o takiej nazwie lub też została zaczerpnięta z wczesnych odcinków serialu "Star Trek". Jobs wiedział o tym projekcie, czego możemy się dowiedzieć z jego biografii.

Apple I pojawiło się dopiero w kwietniu 1976 roku. Komputer zaprojektowany przez Steve Woźniaka nie był niczym szczególnym. Opierał się na ogólnie dostępnym 1MHz ośmiobitowym procesorze MOS Technology 6502, posiadał 4kB pamięci RAM. Było to niejako rozszerzenie idei kalkulatora, który zbudował dla HP z podpatrzonych nowości, czyli np. wyświetlania na ekranie telewizora (czy też monitora).

Okienka, ikony i myszka.

To już prawie legendarny mit, o tym jakoby Apple wymyśliło okienka, ikony, myszkę i ...czcionki proporcjonalne. Mit często powtarzany, co ciekawe nawet przez samego Jobsa, który twierdził, że gdyby nie Apple, nadal nie używalibyśmy czcionek proporcjonalnych (czyli takich, które właśnie widzicie).

Historia GUI czyli Graphical User Interface (Graficzny Interface Użytkownika) sięga roku 1973 oraz komputera o nazwie PARC firmy Xerox. PARC został zaprojektowany jako pierwowzór dzisiejszych komputerów osobistych. To co odróżniało go od innych konstrukcji to pierwszy na świecie graficzny interface użytkownika. PARC nie był produkowany masowo, mimo wszystko wyprodukowano w sumie kilka tysięcy sztuk.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=M0zgj2p7Ww4] Reklama Xerox Parc

Komputer w 1979 r posiadał wyświetlanie pełnoekranowe (WYSIWYG), myszkę, oraz interface graficzny.

W 1981 r powstał Xerox Star 8010, rozwinięcie idei GUI. Komputer Xeroxa był prawdziwą stacją roboczą opartą o 16 bitowy procesor AMD Am2900, pamięcią 384 kB rozszerzalną do 1,5 MB, z 10, 29 lub 40 MB 8 calowym dyskiem twardym, stacją dysków, myszką, kartą sieciową oraz z 17 calowym czarno-białym monitorem CRT pracującym w rozdzielczości 1024 x 809 pixeli. Złośliwi twierdzili, że jest to sprzęt niedopracowany, mimo wszystko to właśnie Star wyposażony był w dysk twardy. Sprzedano kilkanaście lub wg niektórych kilkadziesiąt tysięcy sztuk.

Jeśli dobrze się przyjrzeć widać, że czcionki są proporcjonalne.

Dwa lata później w 1983 r Apple "wynalazło" GUI i zaprezentowało Lisę nazwaną tak, od imienia córki Jobsa. "Wynalazło" też myszkę ;) Macmninik twierdzi, że to zespół Jobsa "wynalazł" a raczej dopracował projekty myszy jaką znamy, czyli kulkową umożliwiającą ruch na skos. Jest to wierutna bzdura. Pierwsza mechaniczna myszka, model Telefunken Rollkugel, powstała w 1968 r w zakładach niemieckiej firmy Telefunken. I posiadała kulkę.

Mało tego. Xerox opracował też coś, co jeszcze długo wykraczało poza zakres rozumowania inżynierów Jobsa. Z modelem Alto Xerox sprzedawał... pierwszą na świecie mysz optyczną już pod koniec lat 70 tych.

Niestety komputer Apple nie okazał się zbyt wielkim sukcesem. Właściwie to był wielką i kompletną marketingową klapą. Lisa przegrała z trochę mniej zaawansowanym ale za to tańszym IBM. Z wielu powodów. Nie dość, że komputer Apple był niekompatybilny z ówczesnymi standardami programów opartych na PC to dodatkowo notorycznie się wieszał. [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=lZuHXsUEXfs]

Trzeba przy tym zaznaczyć, że firma Xerox nie kryła się ze swoim wynalazkiem i chętnie zapraszała wszystkich na pokazy swojego sprzętu. Apple nigdy nie kupiło technologii GUI od Xeroxa. Zrobiło natomiast coś innego - po prostu podkradło Xeroxowi pracowników zajmujących się GUI. Xerox nie opatentował swojego wynalazku. Niemal rok po premierze Lisy powstał Atari TOS, niedługo później powstała pierwsza Amiga 1000 z Workbenchem 1.0 czy Geos na Commodore 64.

Zgadnijcie co pewnego razu zrobiło Apple? Otóż... pozwało Microsoft o wykorzystanie "ich" czyli Apple wynalazku i wykorzystanie "ich" pomysłów w Windowsie (który jak pamiętacie został zaprezentowany przed premierą systemu Apple) Do sprawy włączył się Xerox i wszystkie roszczenia Apple wobec Microsoftu oddalono poza ikonką kosza (którą notabene można zobaczyć na prezentacjach Xeroxa).

Niektórzy twierdzą (a konkretnie Macminik ) że Apple opracowało coś, czego Xerox nie miał - a mianowicie nakładanie się okienek.

We wpisie Macminika czytamy

Przeczy temu jednak ten zrzut ekranu.

i żeby nie było wątpliwości jeszcze jeden

[img=star6085-2]

Widać to zresztą na filmie z 1982 roku [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=jttq6F6o_J4]

"Wynalazek" Apple... został opatentowany w 1986 r. Przyznacie, że troszkę nierozgarnięty był ten inżynier, skoro tak naprawdę nie wiedział co było a czego nie było w projekcie Xeroxa?

Natomiast dwuklik jest opatentowany przez Microsoft. Jednak firma Gatesa nigdy nikogo nie ścigała za wykorzystanie z ich rozwiązania.

WYSIWYG również nie jest technologią wymyśloną przez Apple. Pierwszym programem korzystającym z WYSIWYG był Bravo, stworzony przez Butlera Lampsona, Charlesa Simonyi i kolegów w Xerox PARC w... 1974 roku. Program umożliwiał drukowanie formatowanego tekstu z czcionkami proporcjonalnymi. Prawie 10 lat przed Apple.

Dysk twardy

Wielokrotnie słyszałam o tym, jakoby to Apple wynalazło dysk twardy i zrezygnowało z dyskietek. Nic bardziej mylnego. 4 września 1956 firma IBM skonstruowała pierwszy 24‑calowy dysk twardy o nazwie RAMAC 350. Miał on pojemność 5 MB.

Jeden z pierwszych dysków twardych IBM

Dyski twarde powstały więc technicznie rzecz ujmując gdy Jobs jeszcze robił w pieluchy. Faktem jest natomiast, że Apple jako jedna z pierwszych firm zrezygnowała ze stacji dysków.

Pierwowzorem twardego dysku jest pamięć bębnowa. Pierwsze dyski twarde takie, jak dzisiaj znamy, wyprodukowała w 1980 roku firma Seagate – był przeznaczony do mikrokomputerów, miał pojemność 5 MB, czyli 5 razy więcej niż ówczesna, dwustronna dyskietka 8‑calowa.

Warto pamiętać, że alternatywnie do archiwizacji danych stosowano napędy taśmowe. Co ciekawe stosuje się je aż do dziś. Kasety mieszczą nawet do kilkuset gigabajtów danych. Dodatkowo większość z napędów wykorzystuje kompresję, dzięki czemu możliwe jest zmieszczenie większej ilości danych. Obecne streamery wykorzystują cyfrową technikę zapisu danych.

SCSI i inne standardy

Nie jest prawdą jakoby to Apple wymyśliło standard SCSI. SCSI to standard przesyłania danych, który był dużo wydajniejszy od ATA. W sierpniu 1981 r. w amerykańskim czasopiśmie "Electronic Design" zaprezentowano po raz pierwszy standard SASI (Shugart Associates System Inteface), nad którym firma Shugart pracowała od roku 1979. Część elektryczna standardu była porównywalna z dzisiejszym SCSI-1, choć zestaw rozkazów był dużo prostszy.

Standard był rozwijany przez wiele lat. Faktycznie Apple jako pierwsze użyło SCSI... jeszcze przed końcowym opracowaniem standardu w związku z tym SCSI Apple... jest niekompatybilne ze zwykłym SCSI.

Kiedyś dowiedziałam się, że Apple wymyśliło...

Po pierwsze RS422 to złącze szeregowe na wzór Lightning - czyli służy do tego samego co RS242 tyle, że z inną wtyczką - jest to jeden z wariantów standardu interfejsu RS‑232C.

Sam interfejs szeregowy to... LocalTalk. Natomiast AppleTalk to... protokół sieciowy.

Następnie dowiedziałam się, że...

Apple nie wymyśliło także FireWire, ono go tylko potem przerabiało. Standard został wymyślony dla komputerów w ogóle przez inżynierów z Texas Instruments, Sony, Digital Equipment Corporation, IBM oraz INMOS/SGS Thomson. Apple używa też Thunderbolta wymyślonego przez Intela, którego notabene także chciało opatentować ;)

Na tym kończę pierwszą część mam nadzieję ciekawego cyklu, który trochę odsłania mroczne dzieje "sukcesów" Jobsa i spółki. Mało to ma z tworzeniem podstaw informatyki a bardziej, jeśli ktoś nie zauważył z kopiowaniem pomysłów od innych. Jeżeli wpis wam się spodoba, może powstanie część druga.