Alternatywne systemy operacyjne - Haiku

[img=logo]

Zgodnie z obietnicą, zamieszczam właśnie pierwszy prawdziwy wpis z serii „Alternatywne systemy operacyjne”. Dzisiejszym systemem, który opiszę, jest Haiku.

Co to jest?

Haiku jest systemem rozwijanym przez Haiku Incorporated, organizację non‑profit, którego celem jest całkowite odtworzenie niewspieranej już platformy BeOS. Projekt powstał pod nazwą „OpenBeOS” w 2001 roku, kiedy Palm Inc. wykupił firmę Be Inc. i ogłosił zaprzestanie rozwoju BeOS’a. Obecna nazwa wywodzi się z japońskiej formy poetyckiej. Wybrano ją w 2004 roku.

Obecnie Haiku zapewnia pełną kompatybilność z BeOS R5. Najnowsza wersja to R1 Alpha 3. Dotychczas nie wydano żadnej stabilnej wersji.

Warto też zwrócić uwagę, że w Haiku dostępny jest język polski :)

Skąd pobrać system?

Haiku można ściągnąć ze strony haiku-os.org.

Pomyślność uruchomienia i instalacji systemu

Na maszynie wirtualnej Haiku pomyślnie uruchomiło się i zainstalowało, nie wypluwając żadnych błędów.

Na normalnym komputerze Haiku uruchomiło się tylko z nagranej płyty CD – w innych wypadkach kończyło się to zawieszeniem lub restartem maszyny. Instalacja przebiegła bez problemów, lecz w celu uruchomienia systemu konieczne było w moim przypadku dodanie odpowiedniego wpisu do BCD.

Screeny

Szybkość działania

Haiku działało bardzo szybko i sprawnie. Sam system uruchamiał się 14‑15 sekund (mierzone trzykrotnie stoperem od pojawienia się ekranu startowego do ukazania się pulpitu). Komputer nie ścinał się, a aplikacje uruchamiały się błyskawicznie. Demo 3D działało z prędkością ponad 300 FPS. Ogólnie szybkość systemu oceniam celująco.

Wykrywalność sprzętu

Haiku od razu wykrył i zainstalował myszkę, klawiaturę, kartę sieciową oraz dźwiękową. Z grafiką był już problem i mam go do teraz – moja karta graficzna (NVIDIA GeForce GTS 250) jest obecnie niewspierana i nie ma na nią żadnych działających sterowników. Musiałem pogodzić się z brakiem natywnej rozdzielczości (1440x900)…

Aktualizacja (20.07.2012)

Sprawdziłem dodatkowo słuchawki z mikrofonem firmy iSmart oraz drukarkę HP Deskjet F4180. Oto wyniki:

• Słuchawki zadziałały od razu, nie musiałem grzebać w ustawieniach
• Mikrofon zmusiłem do działania, grzebiąc w ustawieniach, lecz dźwięk jest strasznie zniekształcony :(
• Drukarka jest wykrywana, lecz brakuje niestety odpowiednich sterowników, by mogła zadziałać w Haiku :(

Oprogramowanie

Trzeba przyznać, że na Haiku jest teoretycznie dość dużo oprogramowania. Dostępny jest m.in. port przeglądarki Firefox 2.0. Zwykle aplikacje i gry występują w formie paczki ZIP, którą należy rozpakować do katalogu z programami (/boot/common/apps lub /boot/home/apps). Oprogramowanie można pobrać z różnych źródeł, np. z Haikuware (ogólny zbiór) lub HaikuPorts (porty różnych aplikacji).

Warto wiedzieć…

• W Haiku można oglądać filmy w jakości HD dzięki wbudowanemu programowi MediaPlayer
• W polonizacji systemu działają w pełni polskie znaki
• Wbudowana przeglądarka WebPositive zdobywa 99 pkt. w teście Acid3
• Haiku sprawnie montuje partycje NTFS oraz dyski USB
• System wyłącza się w ciągu niecałych 3 sekund!
• Po instalacji można przeczytać elektroniczną instrukcję obsługi (po angielsku). Dzięki temu można zaznajomić się w pełni z Haiku :)

Stack & Tile

Tę ciekawostkę wydzieliłem z listy, gdyż jest bardzo pomysłową i wartościową funkcją w Haiku. Pozwala ona na łączenie okien lub grupowanie ich w karty. Jest to ukryta funkcja - aby ją uaktywnić, należy włączyć terminal i wpisać poniższe polecenie:

[code=]setdecor SATDecoration[/code]

Potem można zamknąć okno i zacząć korzystać - wystarczy przytrzymać klawisz Windows i odpowiednio manewrować oknami, tak jak na poniższym filmiku: [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=uobwtTMbMYo] Proste, nieprawdaż? Tu należą się podziękowania dla użytkownika pisarzksiazkowicz, który nakierował mnie na tę cenną, moim zdaniem, funkcję ;)

Demonstracja wideo niektórych funkcji systemu

Podsumowanie

Haiku jest moim zdaniem ciekawym systemem, który w przyszłości może być konkurencją dla takich systemów, jak Windows czy Mac OS X. Niestety, w tej chwili jest zbyt mało przydatnego oprogramowania oraz działających sterowników, bym mógł przesiąść się na tego OS’a. Na razie jest to tylko ciekawostka, lecz możliwe jest, że kiedyś wystarczająco dojrzeje do miana sensownego systemu ;)