Windows 7 i Vista: serwery wciąż otrzymują poprawki

Nieśmiertelny Windows 7 tracił wsparcie tak wiele razy, że łatwo stracić rachubę. Główne zakończenie wsparcia nastąpiło w styczniu 2020, nieco ponad dziesięć lat od wydania. Rozpoczęło się wtedy płatne wsparcie rozszerzone, o nazwie ESU, w ramach którego wydawano poprawki pasujące wyłącznie do systemów zaopatrzonych w specjalny, nowy klucz produktu. Zadbano o to, by płatne aktualizacje nie działały wszechstronnie: niemożliwa była ich instalacja bez aktywacji ani integracja z nośnikiem instalacyjnym. Poprawki ESU wydawano trzy lata, do stycznia 2023.

Zidentyfikowano (mocno problematyczne i oczywiście łamiące licencję) sposoby na instalację tych poprawek na systemie bez ważnego klucza. Podobnie uczyniono z aktualizacjami wydawanymi… przez rok od zakończenia odpłatnego wsparcia. Microsoft wydawał bowiem poprawki dla serwera - systemu Windows Server 2008 R2, który jest nadzbiorem Siódemki.

Teoretycznie, były one przeznaczone tylko dla systemu serwerowego, wdrożonego jako maszyna wirtualna w chmurze Azure. Ale poprawki udostępniano zwykłym kanałem Windows Update, więc dało się je pobrać ręcznie. Dzięki odkrytym "obejściom", pasowały też do Siódemki. Jedynym ograniczeniem było bowiem, wyłącznie, wymaganie klucza ESU.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Poprawki dla Azure trwały do stycznia 2024… ale był jeszcze jeden wariant Windows 7, dla którego ESU trwało dłużej. Był to mało znany system Windows Embedded Standard 2011, dla którego wsparcie ESU zakończono… dwa tygodnie temu, ósmego października. System ten był niemal identyczny ze zwykłym, zaopatrzony jedynie w pomniejsze narzędzia odróżniające go od oryginału. Zakończenie jego obsługi to trzecia śmierć Windowsa 7. Czy ostatnia? Okazuje się, że nie!

Uważne oko dostrzeże, że poza aktualizacjami dla Windows Embedded Standard wydawano także aktualizacje dla Windows Server 2008 R2. Oddzielnie. Prowadziły one do tego samego pliku, ale fakt obecności nazwy tego systemu na liście wskazywało, że był on w jakiś sposób obsługiwany po zakończeniu ostatniego wsparcia dla Azure. Początkowo, przez pierwsze kilka miesięcy po zakończeniu ESU, uznano że to "zaległe" poprawki, naprawiające luki znalezione wcześniej lub możliwe do załatania bardzo niskim kosztem, ze względu na to, że i tak łatano Embedded Standard.

Ta całkiem logiczna hipoteza, zakładająca że wobec tego wsparcie dla Siódemki skończy się w październiku 2024, miała jednak jedną słabość. Nie tłumaczyła, dlaczego poprawki otrzymuje także Windows Server 2008 "bez R2", który żadnego wariantu Embedded nie miał ("Vista Embedded" była oparta o Windows XP!). W przypadku tego systemu sprawa jest jeszcze zabawniejsza, bo Microsoft nie zadał sobie trudu, by wprowadzić weryfikację klucza i tam. W rezultacie poprawki pasują bez żadnych obejść i trików, także do Visty.

Powodem istnienia tych poprawek jest działanie poprzednika ESU, w postaci programu MSA Premium Assurance. Program ten oferował poprawki bezpieczeństwa dla serwerów SQL Server i Windows Server aż do stycznia 2026(!). Był dostępny w sprzedaży przez nieco ponad rok, od marca 2017. Microsoft prędko przekonał się, że liczba chętnych jest olbrzymia i wycofał Premium Assurance, zastępując go krócej trwającym Extended Security Updates. Niestety, najwyraźniej poprzedni program ma jakichś klientów i zobowiązania wobec nich wymuszają dalsze przygotowywanie poprawek.

W rezultacie, Windows 7 będzie żyć jeszcze nieco ponad rok, choć na nim zainstalowanie poprawek Premium Assurance do wersji 2008 R2 wymaga stosowania narzędzi naruszających licencję i wymagających dużo pracy utrzymaniowej - zgodność poprawek nie jest przecież gwarantowana. Bez "kombinacji", choć wciąż ze złamaniem licencji, da się załatać Vistę. Według pliku MSU, tak zaktualizowany system przedstawia się jako Windows Vista 6.0.6003.22918, zbudowany 28 września 2024.

Jest bardzo mało prawdopodobne, że wsparcie dla Siódemki zostanie jeszcze bardziej przedłużone. Już teraz Microsoft świadczy wsparcie dość niechętnie. Nie należy też zapomnieć o tym, że w marcu 2025 wsparcie dla Windows 7 straci Firefox - ostatnia przeglądarka otrzymująca jeszcze poprawki bezpieczeństwa.