Giganci branży PC, o których zapomnieliśmy - część 1
Choć główne korporacje, które kojarzymy dziś z pecetami - jak Microsoft, Intel, AMD i NVIDIA - są na rynku od wielu lat, nie są jedynymi graczami, którzy ukształtowali tę platformę. Kilka nieistniejących już dziś firm miało kluczowy wpływ na komputery osobiste.
Zacznijmy od firmy Adaptec. Jej standard ASPI miał decydującą rolę w kształtowaniu interfejsów komunikacji z nośnikami danych. Był on na tyle dużym ułatwieniem w zarządzaniu dyskami i napędami, że Microsoft licencjonował go i dołączył do Windows 95. Długie lata korzystania z dyskietek startowych i dysków IDE były czasem wszechobecności rozwiązań Adaptec w pecetach. Sytuację za trwałe zmieniła dopiero popularyzacja standardów USB i SATA. Adaptec został wykupiony przez Microsemi.
Compaq
Compaq to kolejna firma, której nazwę było widać wszędzie tam, gdzie pecety. Zasłynęła przygotowaniem pierwszego legalnie opracowanego klona IBM PC, a następnie serią komputerów przenośnych Compaq Portable. Kluczowym produktem był jednak Compaq Deskpro z 1986 roku, który był pierwszym komputerem PC opartym o procesor 386 (IBM się spóźniał). Dzisiejsze pecety są dziś bardziej podobne do Deskpro niż do IBM PC (a już na pewno jest tak w kwestii IBM PS/2).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Mimo renomy swoich stacji roboczych i innowacyjności palmtopów iPAQ, Compaq nie wytrzymał konkurencji i został wykupiony przez HP. Dzisiejsze pakiety sterowników HP to dalej pakiety "SoftPaq", wywodzące się historycznie z działu wsparcia Compaq. Markę zamknięto w 2013, a znak towarowy użyczono indyjskiemu producentowi telewizorów na rynek lokalny. Szkoda, bo bez Compaqów, dzisiejsze komputery wyglądałyby zupełnie inaczej, a na przejście do świata 32 bitów musielibyśmy poczekać dłużej.
Oak
Oak Technology był z kolei przedsiębiorstwem, które stworzyło standard ATAPI oraz sterownik dostępu do CD-ROM - słynny OAKCDROM.SYS. Był używany do czytania płyt CD w czasach Windows 3.x, a dyski startowe Windows korzystały z niego znacznie dłużej, aż do 2000 roku. Mimo potężnego wkładu w rozwój nowoczesnych stacji roboczych, Oak nie był w stanie sprzedać swoich innowacyjnych układów graficznych, co skończyło się kryzysem i likwidacją. Po serii przejęć, własność intelektualna Oak znajduje się obecnie w rękach korporacji Qualcomm.
Crystal
Crystal Semiconductor to być może nieco mniej znana nazwa, choć kojarzył ją każdy posiadacz karty dźwiękowej, dla którego Creative był zbyt drogi. Obecne w tanich komputerach OEM (np. wielu Optimusach) oraz laptopach, układy Crystal oferowały dobrą alternatywę dla Sound Blasterów. Sukces firmy został dostrzeżony przez giganta Cirrus Logic, który zakupił Crystal jeszcze w 1991 roku. Ponad dekadę później marka została zlikwidowana, a rozwiązania Crystal znalazły swoje miejsce w produktach Cirrus Logic, który dziś produkuje wzmacniacze, konwertery i sprzętowe kodeki.
Abit
Abit to odrobinę późniejsze czasy. Ten producent płyt głównych swoje chwile chwały miał na przełomie wieków. Swój sukces zawdzięczał takim konstrukcjom, jak BP6 - dwuprocesorowa płyta dla overclockerów. Firma padła jednak ofiarą azjatyckiego pomoru kondensatorów: trwające już wcześniej problemy finansowe w połączeniu z falą awarii sprawiły, że Abit został sprzedany i zamknięty, a posiadaczem jego patentów została chińska firma USI.
3dfx
3dfx jest marką znaną każdemu entuzjaście gier komputerowych po trzydziestce. Była to firma odpowiedzialna za przekształcenie na pecetach kart graficznych w pełnoprawne procesory graficzne - pierwszym krokiem na tej drodze był układ Voodoo, czyli akcelerator 3D. Początkowo akceleratory były oddzielnymi kartami. Dopiero z czasem pojawiły się jednolite konstrukcje. 3dfx został dogoniony przez konkurencję, którą była głównie NVIDIA - która to zresztą kupiła 3dfx na początku 2001 roku.
Conexant
Conexant, choć później znany ze swojego sprzętu audio, w pecetach znajdował się głównie ze względu na modemy. Zanim świat przeszedł na łącza szerokopasmowe, najczęstszym sposobem łączności z internetem był właśnie modem. Conexant nie zniknął jednak dlatego, że modemy wyginęły, a ze względu na szereg przejęć i podziałów, których w historii firmy było bardzo wiele. Ostatnim z nich, chwilę po dużej wpadce ze sterownikami, było wchłonięcie przez firmę Synaptics w 2017 roku.
W drugiej części zajmiemy się między innymi procesorami - tymi, które reklamowano jako w pełni zgodne alternatywy dla 386 i Pentium. Oraz tym, dlaczego wielu potencjalnych konkurentów Intela obawiało się podjąć walkę z jego hegemonią.
Kamil J. Dudek, współpracownik redakcji dobreprogramy.pl