Policjant chce, żebyś odblokował telefon. Co zrobić?

Oto #TopWP. Przypominamy najlepsze materiały ostatnich miesięcy.

Nie jest rzadkością, że policjant prosi obywatela o udostępnienie swojego telefonu, o jego odblokowanie lub usunięcie z niego zdjęć lub filmów wideo. Czy jednak ma do tego prawo? To prawo jest regulowane przez odpowiednie przepisy, które jasno wskazują, jak możemy się zachować w takich sytuacjach. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Pierwsza kwestia dotyczy sytuacji, kiedy policjant prosi nas o odblokowanie telefonu. Policjant ma prawo poprosić cię o odblokowanie telefonu, jednakże nie jesteś zobowiązany do spełnienia tego żądania. Wynika to bezpośrednio z przepisów zawartych w Kodeksie postępowania karnego. Artykuł 74. tego kodeksu jasno wskazuje, że "oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść".

Nawet jeśli jesteś podejrzany o popełnienie przestępstwa, nie musisz odblokowywać telefonu na polecenie policjanta. Prawo nie wymusza na tobie takiej postawy. Wystarczy powiedzieć: "odmawiam odblokowania telefonu".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W tym przypadku sytuacja wygląda nieco inaczej. Zgodnie z prawem policjant ma prawo zarekwirować telefon. Tu jednak istotna uwaga – może to zrobić tylko wtedy, gdy istnieją powody do przypuszczenia, że znajdują się na nim istotne dowody w prowadzonej sprawie lub gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia.

Co ważne: obowiązek oddania telefonu w takiej sytuacji wcale nie zdejmuje prawa do jego nieodblokowywania. Nawet w takim przypadku nie musisz więc odblokowywać swojego telefonu. Trzeba przy tym pamiętać, że policja ma jednak prawo próbować dostać się do twojego telefonu na własną rękę – na wszelkie możliwe sposoby.

Jeśli policjant przypuszcza, że telefon, którym posługuje się obywatel, jest kradziony, może zażądać podania jego indywidualnego numeru IMEI. Jest to unikalny ciąg cyfr przypisany do konkretnego urządzenia, podobnie jak numer VIN w przypadku samochodów.

Policjant ma prawo zażądać pokazania numeru IMEI, ale – ponownie – możesz odmówić. Jednak w tym przypadku nie jest to zalecane, ponieważ najprawdopodobniej skończy się to jednym lub dwoma dniami spędzonymi w areszcie. Jeśli więc telefon nie jest kradziony, lepiej dla świętego spokoju pokazać ten numer i uniknąć dalszych problemów.

Z różnych powodów obywatele coraz częściej decydują się na nagrywanie interwencji funkcjonariuszy policji. Takie działanie jest zgodne z prawem, o ile nie narusza się prawa policjantów do godności i prywatności oraz nie utrudnia się prowadzenia czynności (za to bowiem grozi kara do trzech lat więzienia).

Warto jednak podkreślić, że publikowanie takich nagrań (a konkretnie: wizerunku funkcjonariuszy) bez zgody policji lub sądu jest niezgodne z prawem. Podobnie nieuprawnione jest prowadzenie publicznych transmisji na żywo z policyjnych interwencji.

Jednakże policjant nie ma prawa żądać usunięcia nagrania z telefonu obywatela ani samodzielnie go usunąć. Wyjątkiem jest oczywiście sytuacja, w której funkcjonariusz otrzymał upoważnienie do tego od prokuratora.