Chmury znane i nieznane. Kto, co i dla kogo?

Chmura (cloud) w środowisku informatycznym to od kilku lat bardzo głośne i często rozpowszechniane pojęcie. W internecie można znaleźć sporo materiałów na ten temat i z tego właśnie powodu powstał spory bałagan w nazewnictwie, swoje pięć groszy dorzucają również firmy świadczące usługi chmurowe. Warto więc zacząć od początku.

Czym tak na prawdę jest chmura?

Mówiąc bardzo prostym całkowicie nietechnicznym językiem chmury dzielimy na dwa rodzaje:

• Chmura obliczeniowa
• Chmura internetowa

Chmury obliczeniowe można podzielić na następujące kategorie:

• Publiczne
• Prywatne
• Hybrydowe

Chmura obliczeniowa

Ogólnie mówiąc chmura obliczeniowa to fizycznie farma serwerów, czyli maszyn obliczeniowych ulokowanych w jednym konkretnym miejscu lub rozsianych w różnych lokalizacjach współpracujące ze sobą. Moc obliczeniowa takiej farmy serwerowej odsprzedawana jest klientom. Dzięki wirtualizacji możliwe jest nie tylko współdzielenie zasobów obliczeniowych serwerów takich jak ilość procesorów oraz ich moc obliczeniowa, pamięci RAM czy przestrzeń dyskową ale również instalowanie wirtualnych środowisk systemowych.

Takie wirtualne środowiska wizualnie nie różnią się niczym od zainstalowanych fizycznie na komputerach klienta systemów operacyjnych. W wirtualnych maszynach mogą działać znane nam systemy operacyjne takie jak Windows czy Linux, a także bardzo techniczne i skomplikowane systemy inżynieryjne lub programistyczne, znane tylko specjalistą

Na rynku dostępnych jest sporo firm świadczących tego typu usługi. W tym artykule zaprezentuję tylko kilka z nich. Do największych możemy zaliczyć:

• Microsoft ze swoją usługą Azure - Jest to zaawansowana platforma dająca możliwość stworzenia zwirtualizowanych środowisk w oparciu o wszystkie dostępne rozwiązania firmy Microsoft dla biznesu. Dodatkowo możliwe jest również zwirtualizowanie routerów i innych urządzeń sieciowych.
• Amazon Web Services, Inc. ze swoją usługą AWS. Mimo że Amazon kojarzony jest z magazynem lub ogólnie ze sklepem internetowym to tak na prawdę tylko część działalności tej firmy. Drugim obliczem Amazon jest dostarczanie zaawansowanych zwirtualizowanych narzędzi programistycznych, architektonicznych oraz analitycznych.
• AlibabaCloud - Jest to zaawansowana platforma nie tylko do przechowywania plików ale dostarczająca rozwiązania bazodanowe, analityczne, zwirtualizowane środowiska, zaawansowane opcje bezpieczeństwa, zaawansowane usługi sieciowe tak jak na przykład DNS oraz rozwiązania polegające na sztucznej inteligencji. Usługa ta jest udostępniana przez chińską firmę należąca do spółki Alibaba Group. Zakres świarczonych usług podobny jest do usług AWS.
• IBM Cloud - Usługa IBM Cloud przeznaczona dla przedsiębiorców
• . Firma IBM postawiła na świadczenie głownie 3 usług. tworzenia kopii zapasowych plików na skalę biznesową, IBM Cloud for VMware czyli zwirtualizowane środowiska operacyjne oraz IBM Cloud Event Management jest to system do zautomatyzowania zadań związanych z rozwiązywaniem zgłaszanych do firmy incydentów. Rewelacyjna usługa kierowana do firm świadczących usługi serwisowe dla swoich klientów jak również wewnętrznych działów typu Service Desk.
• Oracle Cloud - jest to jedne z największych graczy na rynku IT, znany głownie z aplikacji oraz stworzonych przez siebie systemów bazodanowych. Oracle obsługuje największe firmy na rynku. Oracle Cloud świadczy usługi między innymi dla Europejskiego Ośrodka Badań CERN oraz trochę nam bliższą platformę Zoom między innymi do zdalnej nauki, zdalnych meetingów itp. W ofercie firmy znajdziemy całą paletę rozwiązań informatycznych począwszy od dedykowanych serwerów, zwirtualizowanych środowisk, pamięci masowych po narzędzia analityczne i programistyczne, a to tylko mała część usług do jakich użytkownik ma dostęp.
• Atman - jest to polska firma, która swoje serwerownie zlokalizowane ma w Katowicach i Warszawie. Firma świadczy usługi zwirtualizowanych systemów operacyjnych w oparciu na wydelegowanych zasobach tych farm serwerowych. W porównaniu do kluczowych gracy firma ma znacznie uboższą ofertę, co bynajmniej nie jest jej wadą. wszelkie inne aplikacje i środowiska firm zewnętrzny można skonsolidować z innymi zwirtualizowanymi środowiskami. Oferta firmy jest co prawda prosta ale trafia w potrzeby IT większości firm.
• Asseco - podobnie jak Atman firma Asseco świadczy usługi zwirtualizowanych środowisk wraz z usługą ich wdrożenia oraz integracji z innymi systemami chmurowymi oraz lokalnymi działającymi w przedsiębiorstwie.

Chmura internetowa jako cyfrowe biuro

Chmura internetowa to nic innego jak miejsce do przechowywania swoich plików świadczona na dyskach usługodawcy. Użytkownik takiego rozwiązania ma dostęp do swoich plików nie tylko poprzez przeglądarkę internetową ale bardzo często aplikacje, które udostępnia usługodawca. Aplikacja taka służy nie tylko do udostępniania zasobów użytkownika ale również synchronizowania danych miedzy komputerem użytkownika a chmurą. Rozwiązanie to ma głownie zastosowanie do przechowywania kopii zapasowych plików oraz pracy zdalnej poprzez edytowanie i tworzenie nowych dokumentów.

W chmurach internetowych widnieje podział na te które dają tylko przestrzeń dyskową oraz te które udostępniają narzędzia na przykład do edycji dokumentów i innych plików, tworząc w ten sposób bardzo wygodny panel do pracy nie tylko w biurze ale również w domu.

Na rynku dostępne są dwie chmury operujące możliwość pracy bezpośrednio na przechowywanych plikach.

• Microsoft ze swoją usługą Office 365, która daje możliwość nie tylko edycji dokumentów, wykonywanie prezentacji ale również grupowej pracy między innymi na arkuszach kalkulacyjnych. Możliwe jest również współdzielenie plików między użytkownikami. Dostępna jest również aplikacja na smartfony.
• Google ze swoją usługą Drive. Menu tej usługi jest nieco uboższe ale również oferuje współdzielenie plików, edycję dokumentów a nawet zdjęć. Dodatkowo synchronizacja z systemem Android oraz przystosowanie do działania z systemami Chrome OS powoduje że narzędzie to jest uniwersalne, łatwe do wdrożenia i bardzo intuicyjne.

• Dropbox - Jest to jedna z pierwszych usług chmurowych, na początku stosowana głównie do przekazywania dużej wielkości plików innym użytkownikom. Obecnie dropbox oferuje możliwość edycji dokumentów, nie posiada jednak własnego edytora. Dokumenty można edytować za pomocą Microsoft Office Online oraz Google Docs. Konieczne jest jednak posiadanie aktywnego konta na serwerze google. Dostępne są również aplikacje do synchronizacji plików dostępnych na platformę systemową Windows, Mac oraz Linux. Ogromną zaletą tego serwisu jest łączenie usług wielu innych serwisów takich jak między innymi Microsoft Team, Outlook, WhatsApp, Zoom, Gmail i wiele innych
• box - to nie tylko miejsce do przechowywania danych w chmurze. Jest to dała paleta różnego rodzaju narzędzi kierowana do biznesu, narzędzia te tworzą wirtualne biuro. Możliwa jest nie tylko praca na plikach, udostępnianie tych plików, prowadzenie czata z innymi użytkownikami ale również organizacja czasu pracy, przeglądanie materiałów video. Odnosi się wrażenie, że platforma ta to niezależny system operacyjny, który całkowicie wystarcza do prowadzenia własnej firmy.

Chmura internetowa do przechowywania danych

Oprócz wyżej wymienionych jest cały szereg innych dostawców oferujących możliwość przechowywania danych. Do największych oraz najbardziej znanych należą:

• Microsoft ze swoją usługą OneDrive

Jest to nic innego jak wirtualny dysk, który stanowi część serwisu Microsoft Windows Live. Aby skorzystać z tej usługi wystarczy posiadać konto w serwisie Microsoft. Dostępna jest również aplikacja do automatycznej synchronizacji plików między chmurą a komputerem użytkownika.

• mega.nz - usługa ta daje możliwości przechowywania swoich plików dzięki aplikacjom dostępnym zarówno na platformę Windows, Mac, Linux jak również Android. Serwis mega.nz oferuje również swoim użytkownikom funkcję czata, rozmów głosowych oraz video.

• iCloud - platforma dostępna jest dla użytkowników produktów firmy Apple. Co prawda jest również udostępniona wersja na platformę Windows, mimo to musimy być posiadaczem przynajmniej jednego produktu firmy Apple aby móc założyć konto w tym serwisie.
• hubic - jest to usługa firmy ovh, która jest znana z dostarczania różnego rodzaju rozwiązań chmurowych oraz zwirtualizowanych środowisk operacyjnych. Obecnie hubic nie pozwala na rejestrowanie nowych kont a jedynie utrzymuje te które zostały już wcześniej założone.

Chmury prywatne do celów specjalnych

Na rynku dostępne są jeszcze chmury prywatne, które nie udostępniają swoich usług w taki sposób jak poprzednie usługi. Nie ma tam możliwości zarchiwizowania swoich dokumentów, edycji ich czy choćby zwykłego współdzielenia zasobów

Po co taka chmura i kto ją udostępnia?

Przeznaczone są one do archiwizacji, a nawet rejestracji w czasie rzeczywistym nagrań z kamer monitoringu, zastępując w tym momencie stacjonarne rejestratory. Dostęp do takich nagrań odbywa się zazwyczaj za pomocą wgranej w smartfonie aplikacji.

• D-Link - zapisywanie w chmurze nagrania z kamer firmy D-Link. Zarządzanie nagraniami, odtwarzanie i publikowanie nagrań odbywa się za pomoc aplikacji mydlink dostępnej na smartfona z systemem operacyjnym Android.
• Synology Cloud2 - chmura dostępna dla użytkowników pamięci masowych NAS firmy Synology. Chcąc skorzystać z dostępnych usług chmurowych koniecznej jest zakupienie pamięci masowej NAS w firmie Synology.
• My Cloud Home - rozwiązanie chmurowe firmy WD, przeznaczone dla użytkowników produktów WD My Cloud. Chcąc skorzystać z dostępnych usług chmurowych koniecznej jest zakupienie pamięci masowej NAS w firmie WD.
• YI Cloud - przestrzeń do nagrywania rejestrowanych materiałów przez kamery firmy YI. Chcąc skorzystać z dostępnych usług chmurowych koniecznej jest zakupienie kamer firmy YI. Niektóre kamery firmy YI wyposażone są w modem LTE w celu bezpośredniego przekazywania nagrań do chmury.

A co z producentami telefonów komórkowych?

Producenci telefonów komórkowych również zauważyli korzyści jakie płyną z posiadania własnej chmury i w związku z tym również zaczęła udostępniać swoim klientom możliwość odkładania czy bardziej archiwizacji plików takich jak zdjęcia dokumenty czy kontakty na swoich zasobach czyli we własnej chmurze.

• Xiaomi Cloud - firma Xiaomi oferuje dla swoich klientów 5GB na przechowywanie swoich danych takich jak zdjęcia, kontakty, notatki, nagrania a nawet kontakty. Klient Xiaomi może również zwiększyć oferowaną przestrzeń dyskową do 50GB, 200GB lub 1 TB. Niestety taka usługa jest płatna. Synchronizacja po odpowiedniej konfiguracji w telefonie odbywa się automatycznie. Serwis niestety nie jest w języku polskim,
• Samsung Cloud - firma Samsung również udostępniła swoim klientom przestrzeń dyskową. Nie jest to jednak infrastruktura Samsunga tylko Microsoft. Jak czytamy na stronie Samsunga "Synchronizacja galerii Samsung Cloud dostarczana jest we współpracy z Microsoft OneDrive. Połącz swoje konta Samsung oraz Microsoft i korzystaj ze wszystkich funkcjonalności oraz korzyści Microsoft OneDrive." Podobnie jak konkurencja Samsung oferuje 5GB darmowej przestrzeni, jest również możliwość płatnego zwiększenia przestrzeni do 50GB oraz do 200GB.
• Huawei Cloud - Huawei to kolejny producent, który udostępnia przestrzeń dyskową w chmurze swoim klientom. Tak samo jak konkurencja oferuje 5GB przestrzeni na której można przechowywać swoje dane takie jak zdjęcia czy filmy. Huawei zadał sobie trud i przetłumaczył swoją stronę na język polski co jest akurat warte uwagi.

Chmura internetowa to usługa, która coraz głębiej będzie wkraczała w nasze życie nie zawsze w sposób jasny i czytelny. Niebawem inteligentne urządzenia takie jak lodówki, ekspresy do kawy i szereg innych urządzeń będzie codziennością. Urządzenia te będą wpięte do internetu i w wielu przypadka będą łączyły się z chmurą. Chmura to ciekawa alternatywa dla właścicieli firm, którzy co prawda płacą abonament za korzystanie z usług chmurowych rezygnują w ten sposób ze skomplikowanej infrastruktury teleinformatycznej w swojej firmie. Wirtualizacja, która wprost zaimplementowana jest w opisanych w artykule rozwiązaniach chmurowych również będzie rozwijana.

Czy to dobrze czy źle?

Na to pytanie trudno jednoznacznie odpowiedzieć. Z jednej strony mamy wygodę, zawsze aktualne oprogramowanie, wsparcie inżynierów technicznych danego usługodawcy oraz pewność że dane nie zostaną utracone. Z drugiej strony informacja wysłana do Internetu nigdy nie przepadnie. Korzystając z rozwiązań chmurowych nie macie wiedzy gdzie one są składowane, kto ma do nich dostęp, czy nie posłużą w przyszłości do jakichkolwiek analiz czy inwigilacji. A co z globalną awarią. Potężni usługodawcy zawsze mają redundantne serwerownie na wypadek awarii całej farmy serwerów. Mniejsi często podnajmują usługi u większych reklamują je własnym szyldem. Zagrożenie jednak jest realne. Wystarczy aby firma danego usługodawcy chmurowego została zaatakowana i w jej sieci wewnętrznej rozprzestrzenił się wirus kasujący dane albo robiący zamieszanie w danych lub haszujący zawartość dysków. Wtedy kryzys byłby globalny na tak niewyobrażalną skalę, że mógłby zagrozić światowej gospodarce.

Na zadane pytanie musicie sami sobie odpowiedzieć, analizując wszystkie za i przeciw. Najważniejsze jest jednak to aby podejmować decyzje świadomie oraz aby przechowywane dane były również były przesyłane w sposób świadomy. Pamiętajcie że nie każdy film, zdjęcie czy wiadomość chcecie archiwizować.