Miętowy Cynamon i dobre programy
O linuxach wszelkiej maści powstało już mnóstwo wpisów. Nie będę was przekonywać, że warto przesiąść się na linuxa. Każdy powinien zdecydować, jakiego systemu chce używać, jaki mu pasuje. Wpis jest w zasadzie małym uzupełnieniem świetnego wpisu Beriona Miętowy przewodnik.
Z krótkimi przerwami używam linuxa od 8‑9 lat, a moim głównym systemem jest od ponad sześciu. Pierwszym była Mandriva z KDE. Od tamtego czasu wypróbowałam chyba wszystkie możliwe środowiska. Niestety nigdy, żadne z nich nawet nie zbliżyło się do tego co oferuje dziś KDE 4. Tym razem jednak będzie o Cinnamonie, którego postanowiłam wypróbować i jestem bardzo mile zaskoczona.
Z perspektywy wieloletniej użytkowniczki KDE, które moim (i nie tylko moim) zdaniem jest najbardziej dopracowanym środowiskiem graficznym, Cinnamon wypada naprawdę zaskakująco dobrze. W zasadzie nie jest potrzebne żadne dodatkowe oprogramowanie zewnętrzne do konfiguracji środowiska, wszystko można sobie wyklikać i ewentualnie dociągnąć dodatkowe aplety, desklety i tematy z poziomu preferencji (zupełnie jak w KDE).
Konfiguracja
Po instalacji Cinnamon prezentuje się w zasadzie bardzo dobrze i wymaga tylko paru drobnych poprawek, choć to pewnie moje prywatne podejście i dopasowanie pod własne upodobania.
Wygląd
Osobiście bardzo lubię zestaw motywów Mediterranean, który oferuje 14 różnych wersji kolorystycznych.
Aby go zainstalować otwieramy konsolę i wpisujemy:
sudo add-apt-repository ppa:noobslab/themes
sudo apt-get update
sudo apt-get install mediterranean-theme
Nowe pozycje pojawią się na liście wyboru dostępnych motywów w ustawieniach systemowych. Więcej motywów (i ikon) znajdziecie tutaj, interesują was motywy do Ubuntu 14.04 Trusty Tahr, to ważne ponieważ te z innej wersji mogą wyglądać niepoprawnie.
Warto sobie też włączyć efekty okien i okienek systemowych, mała rzecz a cieszy. Efekty można sobie też dopasować w zakładce Dostosuj włącznie z czasem jaki ma trwać dany efekt.
Różne ulepszenia
Oprócz tego warto zajrzeć do menu Okna, tam jest sporo ciekawych rzeczy, takich jak konfiguracja przycisków i zachowania paska tytułowego, zachowanie okien i skróty klawiszowe oraz wyglądu przełączania klawiszami Alt + Tab.
Jak widać ja mam przyciski sterowania oknami przerzucone na lewą stronę (tak mi wygodniej), a kółkiem myszy zwijam sobie okna do samego paska tytułowego, co znacznie przyśpiesza nawigację po pulpicie.
Aktywne narożniki to kolejna rzecz, na którą warto zwrócić uwagę. Po najechaniu na dany narożnik wskaźnikiem myszy można aktywować szybko Expose czy Przełączanie aktywnego obszaru roboczego.
Ja mam skonfigurowane narożniki w ten sposób. Warto jednak zwrócić uwagę na skróty klawiszowe, które robią dokładnie to samo. Lewy Alt + Lewy Control + strzałka w górę - pokazuje obszary robocze (powrót do widoku pulpitu ta sama kombinacja) Lewy Alt + Lewy Control + strzałka w dół - pokazuje siatkę okien. Lewy Alt + Lewy Control + strzałki prawo/lewo - przełączają między obszarami roboczymi. Natomiast lewy Windows (Super) + D pokazuje pulpit. Warto sobie zajrzeć do ustawień Klawiatury, tam można podejrzeć jakie skróty są aktywne i ewentualnie je sobie dopasować.
Zachęcam do przejrzenia Ustawień systemowych, jest tam naprawdę dużo pozycji, które pozwolą wam spersonalizować system do własnych potrzeb.
Można też doinstalować sobie panel z najczęściej uruchamianymi programami, ja do tego celu używam Docky, choć to troszkę poniżej jego możliwości. Docky jest lekki i szybki, a także posiada wiele dodatków, usprawnień i tematów.
Instalacja: [code=cmd] sudo apt‑get install docky[/code]
Dobre programy
Berion zaproponował kilka fajnych programów, które warto zainstalować w swoim systemie. Ja troszkę rozszerzę tą listę o kilka mniej znanych programów, których osobiście używam.
Internet
SRWare Iron - Chrome pozbawione wszystkich dodatków "szpiegujących". Najnowsza wersja dostępna jest tylko na systemy 64bit.
Opera Developer - nie jest to co prawda ta sama stara Opera do wersji 12.16, która miała w zasadzie wszystko, co potrzeba w internecie, jednak ta wersja posiada ciekawą usługę VPN, która (póki co) dostępna jest za darmo.
Vivaldi - projekt, który ma dogonić starą Operę. Jak na razie idzie mu średnio, ale gdyby ktoś chciał wypróbować wystarczy pobrać odpowiedni dla swojego systemu pakiet deb.
Kadu - pozbawiony reklam komunikator obsługujący Gadu-Gadu i Jabber/XMPP (jeśli masz konto na dobreprogramy.pl możesz aktywować swoje konto xmpp :). Można używać kilku kont (ja np mam GG firmowe i prywatne i oczywiście xmmp dobrychprogramów). Aby zainstalować Kadu odpalamy terminal i wklejamy (Shift+Ctrl+V)
sudo apt-add-repository ppa:mati75/kadu
sudo apt-get update
sudo apt-get install kadu
sudo apt-get install kadu-external-modules kadu-themes
Kadu posiada świetny kreator, który ułatwi wszelkie ustawienia konta.
Kolejnym ciekawym komunikatorem jest Telegram, multiplatformowy komunikator pozwalający rozmawiać w grupach, a także wrzucać tam fotki i pliki.
Do aktywacji konta potrzebny jest numer telefonu, dostaniemy na niego SMSa z kodem. Aby zainstalować Telegram Desktop otwieramy terminal i wklejamy:
sudo add-apt-repository ppa:atareao/telegram
sudo apt-get update
sudo apt-get install telegram
A co z plikami w chmurze? Do tej pory używałam (i dalej używam) Mega do prywatnych plików i konfiguracji, choć ponoć nie jest to bezpieczne. Nie mam tam żadnych wrażliwych danych, a pliki i dane z pracy trzymam w firmowej chmurze Microsoftu. Ostatnio jednak zainteresowała mnie alternatywa dla nieodżałowanego UbuntuOne - pCloud. Usługa podobnie do UbuntuOne oferuje 10 GB i kilka dodatkowych giga za zaproszonych znajomych czy połączenie usługi z innymi portalami społecznościowymi.
Dodatkowo płatna jest większa przestrzeń (do 1TB) oraz możliwość szyfrowania danych. Klienta pCloud pobierzecie stąd. Spokojnie, nie wrzucam reflinka ;) Po instalacji pCloud montuje się jako urządzenie, kopiowane tam pliki nie są trzymane na dysku. Jak na razie u mnie usługa sprawuje się bardzo dobrze. Co ciekawe oprócz linków udostępnających nasze pliki i foldery, jak to zwykle bywa przy dyskach w chmurze można także generować linki do uploadu, dzięki którym ktoś może coś wysłać bezpośrednio na nasze konto, bądź na wygenerowany adres email w domenie pcloud.com.
Multimedia
Audio
Playerów muzycznych jest wiele, ja polecę wam trzy, których używam zamiennie.
Sayonara - bardzo prosty i wygodny player do muzyki w różnych formatach.
Posiada wiele usprawnień (Media library, playlisty w zakładkach, Equalizer, Metadata editor, Lyrics, Funkcja wyłączania, MP3 Converter, Spectrum analyzer and level meter, Soundcloud support, Internet streams, Stream recorder, Podcasts) i dwa motywy kolorystyczne, ciemny i jasny.
Instalacja:
sudo apt-add-repository ppa:lucioc/sayonara
sudo apt-get update
sudo apt-get install sayonara
Clementine - kolejny ciekawy player, posiada w zasadzie podobne możliwości co Sayonara, ale dodatkową ciekawostką jest możliwość sterowania nim przez urządzenie z Androidem, przyda się na każdej zabawie, czy domówce :)
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install clementine[/code]
Apkę do sterowania można pobrać stąd.
Trzeci player wymaga instalacji pakietu Wine
sudo apt-get install wine
A jest nim XM Play - player do rzadkich formatów muzycznych pochodzących z komputerów 8 i 16 bit.
Player znajdziecie tutaj, a dodatki do niego (w tym skórki i dodatkowe wtyczki) tutaj.
Warto też nadmienić o upiększaniu muzyki lub dostosowaniu do swoich potrzeb. Standardowo sterowniki dźwięku w windowsie posiadają dość rozbudowane ustawienia, natomiast w Mincie takowych brak. Aby to naprawić wystarczy zainstalować Pulse Audio Equalizer.
Instalacja:
sudo add-apt-repository ppa:alex-wv/pulseaudio-equalizer-ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install pulseaudio-equalizer
A co z edycją muzyki? Zacznijmy od sampli i nagrywania. Oprócz nieocenionego, ale dość odpychającego wyglądem Audacity używam Ocenaudio. Jest ładny, szybki, posiada przejrzysty interface, oraz ma wielką zaletę, której nie posiada jego konkurent, pozwala usłyszeć efekt działania danego filtra czy funkcji przed jej zastosowaniem.
A gdyby ktoś chciał spróbować swoich umiejętności kompozycji muzyki? Tu niestety nie ma aż takiego wyboru. W zasadzie, jeśli nie dysponujecie jakimś keyboardem z Midi pod uwagę można brać tylko kilka propozycji:
LMMS - DAW do złudzenia przypominający starsze wersje FL Studio (i obsługujący jego format!) z własnym, dość ubogim zestawem syntezatorów i efektów. W zasadzie na uwagę zasługuje jedynie ZynAddSubFX - świetny syntezator, niestety jego interface jest skomplikowany i wielookienkowy, nadrabia natomiast możliwościami tworzenia brzmień, które nie ustępują płatnym wtyczkom VST.
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install lmms[/code]
LMMS posiada także wsparcie dla wtyczek VST (działa niewiele), ale niestety tylko w wersji 32 bitowej.
Kolejnymi propozycjami, które kiedyś już opisywałam są: Milkytracker, świetny edytor formatów (mod i xm), Klystrack - obsługuje dwa powyższe formaty, a oprócz tego posiada własny moduł generujący brzmienia podobne do tych z 8 bitowców :)
Instalacja MilkyTrackera: [code=cmd]sudo apt‑get install milkytracker[/code]
Natomiast natywną wersję Klaystracka pod linuxa znajdziecie tutaj.
Ja osobiście do moich skromnych zabaw z muzyką używam Renoise 3.x w wersji na windowsa (jest też wersja na linuxa, ale nie obsługuje wtyczek VST) oraz dwóch wtyczek VST - Dune i SynthOne. Wersja demo Renoisa nie pozwala na renderowanie stworzonej muzyki, ale można ją nagrać softwarowo, ja do tego używam Ocenaudio.
Renoise pobierzecie tutaj.
Może kiedyś pokuszę się o parę wpisów na temat tworzenia muzyki na linuxsie, jeżeli temat was interesuje. Ostatnio bawiłam się w takie coś: This is the End: Forest gdyby ktoś chciał się przekonać, czy coś w ten sposób się pod linuxem da zrobić :P
Video
W zasadzie najlepszy odtwarzacz video jest już dostarczony z systemem, a mowa oczywiście o VLC. A co z edycją video i nagrywaniem pulpitu?
Do pierwszego polecam dwa programy: OpenShot Video Editor oraz Kdenlive. Oba są bardzo proste w obsłudze i wygodne w użyciu.
Program posiada kilka ścieżek timeline'u, kilkanaście przejść między nimi oraz kilkanaście efektów. Świetnie nada się do amatorskiego montowania filmików na przykład z wycieczki na potrzeby wrzucenia ich na YouTube. Przykładowy filmik zrobiony OpenShot: [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=F3x6BSNvxjw]
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install openshot[/code]
Kdenlive posiada w zasadzie te same możliwości co poprzednik, choć jest przeznaczone na KDE (i wymaga Dolphina, aby móc przeciągać pliki w okno Clips).
Instalacja edytora:
sudo add-apt-repository ppa:sunab/kdenlive-release
sudo apt-get update && sudo apt-get install kdenlive
Instalacja Dolphina: [code=cmd]sudo apt‑get install dolphin[/code]
Oczywiście istnieje masa innych edytorów tego typu, które są znacznie bardziej rozbudowane, chociażby Flowblade. Nawet zwykły Blender może posłużyć za świetny edytor video.
Do nagrywania filmów używam Simple Screen Recorder, jest bardzo prosty w obsłudze. Pozwala nagrywać okna, wybrane fragmenty ekranu bądź cały ekran.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=y56MlGMe1Jc] Nagrałam sobie Klystracka :)
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install simplescreenrecorder[/code]
Praca i biuro
Wiadomo wszem i wobec, że Mint podobnie jak większość dystrybucji posiada już preinstalowany pakiet biurowy - Libre Office. Mnie jednak jakoś nigdy nie przypadł do gustu, szczególnie jeśli chodzi o wygląd.
Ja proponuję WPS Office, którego używam i na Mincie i na tablecie.
Instalacja sprowadza się do ściągnięcia pakietu oraz dorzucenia sobie polskiego słownika (polski język interfaceu włączamy przy pomocy ikonki przypominającej A obok ikony zmiany tematu wstążki w prawym górnym rogu okna). Pakiet ściągniecie klikając na link powyżej, natomiast słownik znajduje się tutaj. Aby go zainstalować trzeba najpierw odpalić Writera, następnie zamknąć go i uruchomić Nemo. Teraz włączamy pokazywanie ukrytych plików (Control + H) i szukamy folderu .kingsoft (z kropką na początku), a następnie office6 i dicts. Tam wrzucamy zawartość archiwum ze słownikiem. Pełna ścieżka do niego to: /home/twojanazwa/.kingsoft/office6/dicts tam wrzucamy folder pl_PL. Potem wystarczy tylko w menu Tools > Set language wybrać język polski.
Jeżeli komuś zdarza się tworzenie szablonów HTML wraz ze stylami CSS z pewnością doceni świetny edytor Brackets.
Posiada on wsparcie dla składni wielu formatów plików oraz mnóstwo wtyczek. Jednak jego największą zaletą jest Błyskawiczny podgląd. W wersji na Minta niezbędna jest przeglądarka Chromium (otwartoźródłowe Chrome).
sudo apt-get install chromium
Gdy ktoś pracuje często zdalnie (jak ja), z pewnością doceni programik do zarządzania czasem spędzanym przy danym projekcie czy zadaniu. Pomoże nam wtedy Hamster. Wystarczy zainstalować pakiet z linku powyżej.
Akcesoria
Grafika
Do przeglądania, katalogowania i prostej obróbki używam Gwenview, prościutki i szybki program, który pozwoli podejrzeć nie tylko zdjęcia, ale także pliki z grafiką wektorową czy te z Photoshopa.
Program pozwala również tagować fotki i pliki. Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install gwenview[/code]
Dużo bardziej zaawansowanym programem tego typu jest XnView posiadający naprawdę sporo różnego rodzaju opcji włącznie z zaawansowanym przetwarzaniem wsadowym plików.
Jak widać nie rozpoznaje on wszystkich plików wektorowych...
Instalacja:
sudo add-apt-repository ppa:dhor/myway
sudo apt-get update
sudo apt-get install xnview
Genialnym narzędziem do robienia różnego rodzaju zrzutów ekranu, okien, czy elementów pulpitu, a także stron internetowych jest Shutter.
Program pozwala także na edycję zrzutów ekranu tak jak to zrobiłam na przykładzie zrzutu samego Shuttera. Potrzebuje on paru dodatkowych pakietów.
Instalacja:
sudo add-apt-repository -y ppa:shutter/ppa
sudo apt-get update
sudo apt-get install shutter
Dodatkowe pakiety:
sudo apt-get install libgoo-canvas-perl
sudo apt-get install gnome-web-photo
Inne użytki
Speedcrunch - mimo, że wygląda niepozornie, ten kalkulator posiada niesamowitą ilość opcji, funkcji i zdefiniowanych stałych.
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install speedcrunch[/code]
Crusader - świetny dwupanelowy manager plików przypominający Total Commandera i niewiele mu ustępujący jeżeli chodzi o możliwości.
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install krusader[/code]
Do obsługi popularnych formatów archiwów z windows poza Crusaderem potrzebujemy paru pakietów. Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install p7zip-full p7zip-rar rar[/code]
Od tej pory w Nemo (czyli domyślnym manadżerze plików) będziemy mieli możliwość pakowania i rozpakowywania plików 7z i rar.
Rozrywka
Od czasu do czasu trzeba się rozerwać. Dziś dwie propozycje.
PlayOnLinux jest to Wine (a właściwie kilka jego wersji) przeznaczonych specjalnie do współpracy z danymi programami dzięki plikom konfiguracyjnym dostarczanym przez społeczność. Aplikacja pozwala instalować gry i aplikacje. Ja na przykład mam zainstalowanego Fallouta z serwisu gog.com (spolszczenie musiałam sama zainstalować).
Instalacja: [code=cmd]sudo apt‑get install playonlinux[/code]
DosBox umożliwi nam natomiast pogranie w stare dosowe gry z PC. Gry można pobierać z serwisów z porzuconymi projektami (abandonware), np http://www.abandonia.com/
Instalacja: [code=cmd] sudo apt‑get install dosbox[/code]
Konfiguracja jest bardzo prosta. Pliki rozpakowujemy w jakimś folderze w katalogu domowym, u mnie jest to /home/zuo/dosbox/. Aby ciągle nie bawić się z montowaniem tego folderu trzeba przeedytować plik konfiguracyjny.
Znajduje się on w /home/twojanazwaużytkownika/.dosbox (domyślnie jest ukryty, naciśnij Control + H, aby oglądać ukryte pliki i foldery). Teraz edytujemy plik dosbox-0.74.conf
Interesuje nas sam koniec pliku, sekcja [autoexec]. Ja dopisałam tam:
mount c: /home/zuo/dosbox/ c:
Oczywiście zamiast zuo wpisujecie własną nazwę użytkownika.
Parę komend dosowych. Pamiętajcie by używać TAB do autouzupełniania nazw plików, znacznie wam to ułatwi życie. dir - chyba wiadomo dir /p - katalog plików podzielony na strony cd nazwa folderu (używajcie TAB!) - wejście do danego folderu cd .. - wyjście poziom wyżej
Aby uruchomić daną grę program szukajcie plików exe i bat. Niektóre gry będą wymagały konfiguracji dźwięku, DosBox emuluje domyślnie SoundBlastera. Gdy jakaś gra się zawiesi bądź nie uruchomi zapamiętajcie skrót: Control + F9, zamknie on okno DosBoxa. Tryb pełnoekranowy przełącza się kombinacją klawiszy Lewy Alt + Enter.
I to wszystko na dziś. Mam nadzieję, że ten wpis pomoże paru osobom zaprzyjaźnić się z Mintem i Cinnamonem i zachęcam do przeczytania wpisu Beriona.