Cyberbezpieczeństwo dla babci i dziadka. Oto, co możesz zrobić
Dzień Babci i Dzień Dziadka to nie tylko okazja do wręczania najbliższym małych upominków. Najmłodsze pokolenie może wykorzystać tę okazję, by pomóc najstarszym zrozumieć cyberzagrożenia, jakie czyhają na nich w sieci. NASK podpowiada, jak dodatkowo można pomóc babci i dziadkowi.
NASK podpowiada, jak wykorzystać Dzień Babci i Dzień Dziadka, by zadbać o telefony, komputery, tablety, ale także wiedzę seniorów w rodzinie. Najmłodsze osoby, dla których korzystanie z elektroniki to chleb powszedni, powinny wykorzystać tę szansę, by pomóc babci i dziadkowi odświeżyć hasła, zainstalować oprogramowanie antywirusowe, sprawdzić aktualizacje systemów operacyjnych i wreszcie uświadomić ich o panujących w sieci cyberzagrożeniach, które stale ewoluują, a ataki realizowane są codziennie.
NASK podaje listę kilku elementów, o które warto zadbać właśnie przy tej okazji. Jak sugeruje, wnuk czy wnuczka powinni przede wszystkim:
- Wytłumaczyć seniorom, dlaczego silne hasło ma znaczenie i jak je stworzyć - NASK sugeruje minimum 14 znaków, małe i duże litery oraz frazy będące zlepkiem kilku przypadkowych słów (co łatwiej zapamiętać),
- W razie potrzeby zainstalować menedżer haseł, który jest dobrym rozwiązaniem niezależnie od wieku, gdy trudno zapamiętać namnażające się hasła do wielu serwisów - menedżery haseł (także mobilne) znajdziecie w naszym katalogu,
- Uruchomić weryfikację dwuetapową we wszystkich serwisach, gdzie to możliwe, w tym choćby na Facebooku. Jako drugi składnik można wykorzystać m.in. jednorazowe SMS-y lub kody z aplikacji Microsoft Authenticator,
- Dodać do kontaktów numer 8080 - dzięki niemu w razie otrzymania podejrzanego SMS-a, dziadek i babcia będą w stanie łatwo przekazać wiadomość do analizy bezpieczeństwa. To dobra okazja, by przestrzec przed nieznanymi linkami,
- Zrobić "cyfrowy przegląd" urządzeń babci i dziadka - starsze osoby mogą nie być świadome, że zainstalowały w telefonie czy komputerze oprogramowanie niskiej przydatności, które na przykład wyświetla niechciane powiadomienia czy reklamy. Warto też sprawdzić ustawienia prywatności kont seniorów w mediach społecznościowych - być może przypadkiem udostępniają nadmiar danych.
Oczywiście kluczowa jest także edukacja w zakresie phishingu, który może być realizowany drogą SMS-ową i za pośrednictwem e-maili, co jest szczególnie niebezpieczne jeśli senior korzysta z bankowości elektronicznej lub mobilnej. Praktycznie codziennie dostajemy kolejne zgłoszenia o atakach tego rodzaju.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nie należy zapominać również o innych zagrożeniach, w tym atakach drogą telefoniczną. Tutaj kluczowe jest pamiętanie o regule 30 sekund, która może pomóc uniknąć przykrych konsekwencji skutecznie zrealizowanego spoofingu telefonicznego.
Na koniec, warto uświadomić babcię i dziadka - o ile jeszcze nie korzystają z takiej możliwości - o opcji wyświetlania legitymacji emeryta-rencisty, dowodu osobistego czy prawa jazdy w aplikacji mObywatel. To także dobra okazja do przedstawienia, jak działa zastrzeganie numeru PESEL i dlaczego jest ważne dla bezpieczeństwa tożsamości.
Oskar Ziomek, redaktor prowadzący dobreprogramy.pl