Netrunner Rolling 2014.04 - kolejne oblicze Netrunnera

Co ma ze sobą wspólnego spadkobierca fortuny, najbardziej wpływowa firma w KDE i pewna dystrybucja Linuksa? Na to pytanie mam nadzieję odpowiedzieć tym wpisem, opisując nowe oblicze jednej z najlepszych dystrybucji z KDE, a także historię i motywy powstania Netrunnera oraz osobę, która stoi za oboma przedsięwzięciami (firmą i dystrybucją Linuksa). Początkowo miałem opisać tylko nowe wydanie Netrunnera, zdecydowałem jednak, że warto byłoby wyjaśniać kilka kwestii, które są często mylnie interpretowane. Założycielem Blue Systems oraz fundatorem Netrunnera jest Clemens Tönnies (znany również jako starbuck). Odziedziczył 25% akcji jednego z największych przedsiębiorstw mięsnych w Europie. Swoje udziały sprzedał jednak bratu, który wraz z wujem (prezesem Schalke) kieruje rodzinną firmą. Tymczasem Clemens postanowił zająć się szeroko pojętą filantropią zakładając Blue Systems o czym również swego czasu pisałem.

Początki

Początki Netrunnera w jego obecnym wydaniu z KDE sięgają 2010, kiedy to starbuck, ogłosił na forum KDE, zapowiedź nowej dystrybucji:

Cześć,

Jestem świeżo po lekturze tematu "KDE powinno być domyślnym środowiskiem w Ubuntu" i postanowiłem dołączyć, aby zakomunikować, że właśnie dokonaliśmy zmiany z Gnome na KDE w drugim wydaniu Netrunnera (Blacklight).

Naszym celem (którego nie spełnia naszym zdaniem Kubuntu) to stworzenie nowej i dopracowanej dystrybucji, która zapewnia doskonałą integrację programów GNOME pod KDE, a tym samym kompatybilność z rodziną *buntu i GTK.

Wszelkie opinie na tym etapie będą mile widziane!

Takie były właśnie początki Netrunnera. Pisze o tym, żeby uświadomić niektórym, że  jednym z głównych powodów powstania Blue Systems był Netrunner. Nie będzie przesadą, jeśli napiszę, że Netrunner/Blue Systems kształtują obecnie przyszłość KDE, a to wszystko w duchu współpracy, bez niepotrzebnych podziałów, jakie targają konkurencyjne środowiska graficzne. W dalszej części tego wpisu zamierzam pokazać jak Netrunner i Blue Systems wzajemnie się przenikają.

Netrunnner Rolling

Prace nad Netrunnner Rolling rozpoczęły się w styczniu tego roku, kiedy to szef Blue Systems nawiązał współpracę z liderem projektu Manjaro (Philip Müller).

.

Jako ciekawostkę dodam, że oficjalne ogłoszenie o wydaniu ukazało się jednocześnie na stronie Netrunnera i Manjaro. System można pobrać w wersji, dla architektury 32 i 64‑bitowej. Do tej recenzji postanowiłem wybrać wersję 64 bit, która waży bez mała 2 GB. Po uruchomieniu live usb/dvd, wita nas taki oto pulpit.

Instalacja

Netrunner, podobnie jak Manjaro korzysta z instalatora o nazwie thus. Co prawda już na samym początku instalacji jesteśmy informowani, że jest to oprogramowanie w fazie beta, to sam proces instalacji systemu przebiegł bez najmniejszych problemów.

Wszyscy, którzy kiedykolwiek instalowali system z rodziny "buntu" bez problemu odnajdą znajome kąty, tym bardziej że już na samym początku można wybrać nasz rodzimy język interfejsu. Cały proces zajął około 20 minut i przebiegł bezproblemowo. Dodam tylko, iż nad instalatorem z ramienia Blue Systems pracuje już Teo Mrnjavac.

Pierwsze uruchomienie

Podczas pierwszego uruchomienia jesteśmy informowani o możliwości pobrania dodatkowych plików lokalizacyjnych dla naszego systemu. Dodam tylko, że wcześniej trzeba zaktualizować system, o czym łaskawie poinformuje nas program.

Odpowiedni pakiet językowy do Firefoxa trzeba doinstalować jednak osobno. Menedżer ustawień manjaro, którego częścią jest moduł odpowiadający za języki, posiada również konfigurator do pobrania własnościowych sterowników karty graficznej. Działa to wszystko bez problemów, włącznie ze sterownikiem karty graficznej nvidia.

Menadżer pakietów

Manjaro, a co za tym idzie Netrunner Roling są aktualizowane na bieżąco (rolling release). Jednak w odróżnieniu od Archa, w Manjaro/Netrunnerze są to zbiory aktualizacji (Update-Pack), zawierające określony zestaw programów/bibliotek. Sam proces aktualizacji możemy przeprowadzić za pomocą konsolowego pacmana lub też korzystając z graficznej nakładki (Octopi)

Jeśli ktoś korzystał z synaptica albo muona, to bez problemu powinien się odnaleźć w interfejsie domyślnego menadżera pakietów, który działał bezproblemowo, aczkolwiek w jednym przypadku musiałem użyć pacmana. Dodatkowo mamy pełny dostęp do zasobów repozytorium AUR za pomocą Yaourt (domyślnie zintegrowany z Octopi)

pacman -Syu ca-certificates --force

To tak tylko, jeśli ktoś miałby problem z aktualizacją pakietu ca‑certificates. Jak mówią mechanicy nic na siłę wszystko młotkiem, albo opcją -‑force ;)

Podobnie jak w przypadku instalatora, współpraca Netrunnera z Manjaro powinna zaowocować przeportowaniem Muon Dicover.

Uroki rolling release

W toku doświadczeń z różnymi dystrybucjami Linuksa, doszedłem do jakże odkrywczej zasady: jeśli coś działa to nie aktualizuj. Zasadę tę z powodzeniem realizuję w standardowej edycji Netrunnera (13.12). Poza tym nie raz już się przekonałem, że apt wcale nie jest najlepszym menadżerem pakietów. Przebija go zypper czy choćby pacman ;). Jeśli mam szczery najlepsze distro typu rolling release, którego miałem przyjemność używać to PCLinuxOS. Bardzo stabilne z pokaźnym repozytorium, aczkolwiek niektóre pakiety są z lekka starawe, a deweloperzy lubili pomijać niektóre wersje jak np. przeskok z KDE 4.6 do 4. 8 z pominięciem KDE 4.7. Dlatego w przypadku Manjaro/Netrunner Rolling system może wymagać od czasu do czasu pewnego zaangażowania. Niepodważalna zaletą jest jednak fakt, że nie będziemy musieli przeinstalowywać systemu co pół roku, albo korzystać z przestarzałych wersji LTS i backportów, aby zdobyć nowe wersje programów. Każdy jednak powinien wybrać, co mu bardziej odpowiada.

Zachowanie przestrzeni roboczej

Deweloperzy przygotowali system gotowy do pracy, oferując szereg małych usprawnień. Poniżej postaram się opisać co niektóre z nich.

Układ pulpitu, panel

Mało kto wie, że opiekunem układu pulpitu (zwanego folder view), menadżera zadań i nowego menu, jest Eike Hein. Oprócz tego, że jest on oficjalnym opiekunem tych apletów plasmy w KDE, to tworzy również ich specjalne modyfikacje na potrzeby Netrunnera. I tak domyślny układ pulpitu nie ma w rogu czegoś, co zwane jest w polskim tłumaczeniu jako skrzynka narzędziowa "cashew". Dodatkowo panel pozwala na swobodne przemieszczanie znajdujących się na nim ikon.

Homerun kicker, czyli następca klasycznego menu

Kolejnym dodatkiem przygotowanym specjalnie z myślą o Netrunnerze (aczkolwiek dostępnym dla wszystkich dystrybucji z KDE) jest homerun kicker. Jest to bardzo ciekawe rozwinięcie idei klasycznego kaskadowego menu. Skrótem do menu jest oczywiście klawisz Meta/Windows. Jakiś czas temu pisałem o zaangażowaniu Netrunnera/Blue Systems w Plasma Next. Wygląda na to, że homerun kicker trafi do oficjalnego wydania Plasmy, definitywnie zastępując klasyczne menu (kickoff nadal będzie domyślnym).

Tutaj chciałbym podziękować, użytkownikowi GregKoval, który uzupełnił polskie tłumaczenie, a w wolnym czasie tłumaczy dokumentację Kubuntu.

Ustawienia systemowe

Jak wszyscy wiemy używanie ustawień systemowych KDE, doskonali pamięć, a także rozwija sprawność psychoruchową ;) Deweloperzy Netrunnera nieco uprościli ten aspekt systemu, dokonując małych poprawek w ustawieniach.

Dla przykładu ustawienia dotyczące wyglądu aplikacji i pulpitu plasmy wylądowały w 1 module. Ogólnie całość wygląda dużo bardziej przejrzyście, aczkolwiek trzeba się nieco przyzwyczaić. Podgląd plików w dolphinie, uruchamianie KDE z pustą sesją, efekty pulpitu ustawione na "szybkie", a także wiele innych drobnych zmian, które uprzyjemniają pracę ze środowiskiem graficznym to standard w Netrunnerze, aż się człowiek rozleniwia.

Multimedia

Przysłowiowe empetrójki, flash, filmy itp., system ogarnia bez problemów. Pisze o tym, tylko z czysto kronikarskiej powinności. Za video odpowiada vlc, z kolei kolekcję muzyki obsłuży duet clementine/qmmp.

Wygląd

Jest to distro, w którym nie zmieniam prawie nic, no dobra, może poza dekoracją okna. Począwszy od motywu plasmy, który zwie się enlighment z bardzo ciekawym pomysłem na "podkreślenie" aktywnych okien na pasku zadań i menu. Dodajmy do tego zacny zestaw tapet, kilkanaście dodatkowych motywów plasmy i wyłania się bardzo obiecujący krajobraz, w którym każdy odkryje coś dla siebie.

Programy

• Linux kernel (3.10.33)
• KDE Plasma (4.12.3)
• Firefox (28.0)
• Thunderbird (24.4)
• VLC (2.1)
• LibreOffice (4.2)
• Skype (4.2)
• itd.

Pełną listę można obadać tutaj. Ja chciałbym się skupić tutaj na pewnej ciekawostce, mianowicie Netrunner rolling używa sddm jako menadżera logowania. Jest to o tyle zaskakujące, ponieważ wersja oparta na Kubuntu korzysta z lightdm-qt. Jakby nie było, David Edmundson (główny deweloper lightdm-qt i pracownik Blue Sytems) pracuje teraz nad sddm. Cóż za zbieg okoliczności...

Wrażenia z używania

Firefox startujący w ułamku sekundy? Możliwe, jeśli skorzystamy z mechanizmu preload, który ładuje ff  podczas startu systemu, jeśli wykryje, że mamy 2 GB lub więcej pamięci. Oznacza, to ni mniej, ni więcej, jak dodatkowe 200 MB na starcie. Cały mechanizm możemy wyłączyć w ustawieniach systemowych (uruchamianie i wyłączanie). Podobnie sprawa wygląda z samym KDE, które lubi sobie podjeść na starcie, aby potem przejść na dietę. Mam wrażenie, że chłopaki korzystają z jakiegoś mechanizmu "cacheowania", bo całość działa faktycznie szybciej, jednak kosztem pamięci. Żeby zakończyć jakimś pozytywnym akcentem, wrzucam obrazek..., jak mało KDE może zajmować, kiedy deweloperzy nie wrzucają wszystkiego do preload (to jest akurat obrazek z suse).

Dlaczego Netrunner?

Mógłbym napisać, że wszystko działa out of box, rozpisywać się o  przemyślanych ustawieniach i dopracowanym wyglądzie. Mógłbym rzucić jakąś wzmiankę, że szef Blue Systems jest jednocześnie twórcą Netrunnera. Mógłbym wspomnieć o profitach, jakie zyskuje Netrunner, kiedy jego szef zatrudnia najważniejszych deweloperów KDE. Jednak nie to jest głównym powodem, dlaczego używam Netrunnera. Przyczyna jest zgoła inna, w tym distro po prostu czuć ducha open source, nie trzeba być programistą, aby coś zmienić. Wchodzi człowiek na forum i opisuje w punktach, co można by zmienić/poprawić. Po jakimś czasie odpowiada szef Blue Systems/Netrunnera, a w finalnym wydaniu wszystkie zgłoszenia zostają uwzględnione (ok poza jednym, ale nie będę się wykłócał o Formana ;p), a potem można to wszystko opisać na blogu.

No cóż miało być o wersji ciągłej, a wyszło nieco ogólnie o samej dystrybucji. Wracając jednak do sedna, Netrunner Rolling to kawał dobrego "softu", który stanowi świetne uzupełnienie dla wersji podstawowej bazującej na Kubuntu. Widać, że chłopaki zaangażowali się w pomoc Manjaro, co powinno przynieść korzyści dla obu dystrybucji. Ba Netrunner doczekał się nawet własnej sekcji na forum Manjaro, która przekierowuje do forum Netrunnera, ale liczy się gest. Nie da się jednak ukryć, że Netrunner Rolling, ma swoje niedociągnięcia, a brak publicznych wersji testowych (deweloperzy chcieli zaskoczyć użytkowników) raczej nie pomógł. Dlatego dopisek "First Snapshot" przy Netrunner Rolling 2014.04 należy traktować jako początek nowej drogi dla tej dystrybucji. Na razie jednak pozostanę przy wersji "standard", której nowe wydanie powinno ukazać się w przeciągu najbliższych 2 miesięcy. Dobry start, ale czekamy na więcej...

*Podziękowania dla Ave5, który koryguje wszelkie wpadki autora, dotyczące języka angielskiego ;)