Chess Playing Software Programs — uczynią trening szachowy przyjemnością
Z racji tego, że mój artykuł pt. „Free Chess Programs — pozwolą wam odkryć prawdziwą magię gry w szachy” - wzbudził zainteresowanie wielu fanów gier logicznych. Postanowiłem napisać jego kontynuację, szczegółowo opisując kolejne "Top 10" ciekawych programów szachowych. Chciałbym nadmienić, że z dziesięciu opisywanych tutaj programów 6 jest na licencji freeware, a pozostałe są płatne. Każdy z tych programów nie zależnie od typu licencji reprezentuję wysoki poziom rozgrywki.
Zapraszam więc do przeglądu tego spisu programów szachowych wszystkich pasjonatów „królewskiej gry”, jak i tych, co jeszcze w nią nie grają, a dzięki tym programom mogą poznać jej tajniki. No bo jak to mówią „nie takie szachy straszne, jakim je malują”, i nie jedna ofensywnie rozegrana partia szachów wydobyła z siebie więcej „żywiołu” niż najbardziej efektowne gry PC.
Chess 7.0
Chess 7.0 jest jedną z najbardziej znanych i najstarszych gier planszowych na świecie. Stworzoną przez zespół Larry'ego Atkina dla komputerów Apple II, Atari 800 i Commodore 64, a wydaną przez Odestę w 1982 roku. Program został opracowany według zasad gry w szachy Capablanki (rozgrywanych na szachownicy 80‑polowej lub 100‑polowej) i systemu modułowego Chafitz, który jest bezpośrednio połączony z 8‑znakowym 16‑segmentowym wyświetlaczem i 12‑klawiszową klawiaturą.
Chess 7.0 jest to świetny darmowy program dla miłośników retroszachów, lubujących się w starych systemach Windows. Program ten oferuje dobry poziom rozgrywki USCF 1600-1700. W sam raz dla graczy „na dorobku”, chociaż i bardziej „zaprawieni w boju” mogą z niego korzystać. Na Chess 7.0 mamy 3 ustawienia poziomu trudności gry (profesjonalny/średnio zaawansowany/początkujący). Dużym walorem programu jest kreatywność: można na nim cofać ruchy, powrócić do przerwanej partii, ustawić szybkość gry. Natomiast ascetyczny design w klimacie wczesnych lat 80‑tych dla retromaniaków będzie działał bardzo zachęcająco. Z racji tego, że sam jestem retromaniakiem, oceniam ten program na silną „czwórkę”, polecając go wszystkim lubiącym takie stare programy.
Chess-7
Chess-7 stworzony przez znanego rosyjskiego programistę szachowego Alexandra Sizenko, należy do najbardziej znanych i najstarszych gier planszowych na świecie.
Program Chess 7 oferuje następujące możliwości:
- grę w szachy z komputerem (do wyboru trzy poziomy trudności);
- grę na serwerze internetowym, umożliwiający graczom wspólną rozgrywkę;
- zmianę wyglądu szachów i planszy;
- analizę partii (program sugeruje najlepsze możliwe ruchy do wykonania), które pomagają rozwiązywać problemy z wyborem najlepszych pozycji szachowych;
- opis pozycji: zawierający fachowy komentarz, szachową notację algebraiczną, analizę zmienności wykonanych ruchów;
- użycie wizualnej analizy gry, przy zastosowaniu algorytmów i metod przetwarzania;
- modyfikację wyglądu kolorystyki szachownicy, oraz układu jej skali;
- pokazania możliwych opcji ruchu w danym fragmencie gry;
- zapisania gry w szeroko rozpowszechnionym formacie PGN (formatowanie gier przenośnych), jak i wykonanych pozycji w formacie FEN (notacja Forsyth-Edwards);
- eksportowania gier do formatu HTML;
- drukowania diagramu rozegranych gier;
Chess-7 jest to program komercyjny, do nabycia za 19,99 dolarów. Co jak na jego spectrum możliwości nie jest ceną przesadnie wygórowaną. Ja tutaj podałem odnośnik do wersji shareware, którą można za darmo testować przez tydzień. Moja ocena: 5/6
Chess 2020
Chess 2020 są to klasyczne szachy w grafice Ultra HD i 4K. Zaprojektowane dla komputerów stacjonarnych Windows, laptopów i tabletów. Ta darmowa wersja oferuje 4 poziomy trudności i zapewnia prostą, wygodną grę. Ruchy są rejestrowane w historii przeglądarki. Zaletą programu jest prostota połączona z wygodą użytkowania. Dzięki czemu w razie popełnienia błędu podczas gry, można cofnąć ruch lub jak nie ma czasu, wystarczy zamknąć aplikację i ponownie ją otworzyć, aby kontynuować grę dokładnie tam, gdzie się ja zamknęło. Rozwój każdej z gier jest oceniany w panelu ocena - pozytywne wartości wskazują na przewagę białych, wartości ujemne oznaczają przewagę czarnych.
Aplikacja animuje ruchy i podkreśla ostatni ruch. Pokazuje również wiele opcji do wyboru, a dla mniej wprawionych graczy oferuje kompletną pomoc w wyjaśnieniu tajników tej gry. Reasumując Chess 2000, są to bardzo przyzwoite szachy przydatne dla każdego animatora tej gry, niezależnie od reprezentowanego poziomu. Moja ocena: -4/6
ChessGenius Classic 7.1
ChessGenius Classic to komputerowe szachy umożliwiające nie tylko grę, ale i naukę najbardziej znanej gry strategicznej na świecie. Twórcami tej gry są znani programiści szachowi Richard Lang i Adrian Millett.
Program Chess7 oferuje następujące możliwości:
- funkcje podpowiedzi ekspertów dla początkujących, co się warunkuję tym, że cała nasza rozgrywka jest obserwowana przez wirtualnego trenera wspierającego nas i odradzającego nam kiepskie jego zdaniem ruchy;
- wszystkie posunięcia - zarówno nasze, jak i przeciwnika są zapisywane w celu późniejszej analizy;
- nieograniczony poziom gry,
- grę w blitz chess;
- opcje podpowiedzi i opiekuna;
- wyświetlacz zawierający zegary szachowe, ruchy gry, własną książkę otwarć, 4 600 000 partii każda do 25 ruchu dla każdej ze stron;
- pełną bazę danych (formaty PGN i CBF) oraz wsparcie dla innych odmian;
- analizę gry kilka ruchów na przód i funkcję rozstawienia dowolnego układu szachowego;
- wersja 7.1 ma ulepszoną grafikę 3D, a dzięki świetnemu mechanizmowi działania jest zwarta, wydajna i szybka;
Program zdobył międzynarodową sławę po pokonaniu Garri Kasparowa podczas Intel World Chess Grand Prix w Londynie. Wersja shareware ma zablokowane wiele poziomów gry oraz nie umożliwia zapisu gry. Rejestracja pełnej wersji kosztuje 25 dolarów. Moja ocena: 4,5/6 (demo) 6/6 (płatny produkt)
Chess 2012 Free Edition 2012.1
Chess 2012 to jeden z lepszych programów szachowych, stworzonym przez Filipa Hofera, który jest jednym z najbardziej znanych programistów szachowych na świecie. Darmowa wersja tego programu zachwyci użytkowników nowoczesnym interfejsem, wieloma poziomami trudności i intuicyjnymi kontrolkami. Free Edition oferuje 6 poziomów trudności (od początkującego do eksperta), zapisuje historię ruchów przy użyciu standardowej notacji szachowej (możliwe jest cofanie i powtarzanie ruchów) i wyświetla oceny pozycji w jednostkach centipawnów (1 pionek jest równy 100 punktów, pozytywne wartości wskazują na przewagę białego, ujemne na czarnego). Aplikacja animuje ruchy i podkreśla ostatni ruch, dzięki czemu sytuacja na szachownicy jest zawsze łatwa do rozpoznania.
Chess 2012 jest wyposażony w wielowątkowy algorytm sztucznej inteligencji, który w pełni wykorzystuje moc procesorów wielordzeniowych (obsługiwane są również jednordzeniowe procesory). Dzięki temu może obliczyć "jakość" wykonywanych ruchów w krótkim czasie. Chess 2012 przeznaczony jest zarówno dla graczy rekreacyjnych, jak i szachowych. Przez co zarówno początkujący, jak i zaawansowani gracze w krótkim czasie wejdą w rytm gry.
Dzięki Chess 2012 Free Edition otrzymujesz funkcjonalną grę bez żadnych kosztów i bez limitu czasowego. Jeśli Ci się spodoba i chcesz uzyskać więcej, masz możliwość uaktualnienia do wersji Pro. Tylko ja uważam, że to nie jest konieczne, bo darmowa wersja "sama w sobie" stanowi świetny program szachowy. Moja ocena: 6/6.
Chessmaster: Grandmaster Edition
Chessmaster to najpopularniejszy z komercyjnych programów szachowych, który dzięki dobrze obmyślanym filmikom szkoleniowym, jak i pomocnym tutorialom, zyskał sporą renomę wśród użytkowników. Program oferuje kilka ciekawych wariantów gry w szachy (w tym tryb gry sieciowej) i opcję nauki podstaw gry w szachy, prowadzonej przez międzynarodowego mistrza Joshuy Waitzkina. Do kolejnych zalet Chessmester trzeba zaliczyć modernistyczny interfejs użytkownika, wyróżniający się wysokiej jakości renderowanymi planszami i figurami, jak i klasyczną prezentacją szachownicy w ujęciu dwuwymiarowym i atrakcyjnymi wizualizacjami trójwymiarowymi. Grę obsługuje udoskonalony silnik szachowy King — dzięki czemu może ona pełnić funkcję godnego przeciwnika zarówno dla początkujących, jak i dla bardziej zaawansowanych szachistów. Tryb ten zawiera również zestaw najlepszych posunięć w wykonaniu szachowego mistrza Larryego Christiansena.
Program też, w dużym stopniu jest dedykowany dla młodszych graczy, dla których dodano animacje ruchów poszczególnych figur. Gra posiada również tryb rozgrywki wieloosobowej. Zważywszy na swoją uniwersalność Chessmaster stanowi atrakcyjną propozycję zarówno dla osób, które chcą nauczyć się gry w szachy, oferując im rozbudowaną część edukacyjną, jak i dla zaawansowanych szachistów, którym zapewnia możliwość rywalizacji z komputerem, analizy rozegranych spotkań oraz uczestniczenia w rozgrywkach prowadzonych za pośrednictwem sieci. Ponadto program oferuje ćwiczenie debiutów, przeglądanie bazy danych zawierającej ponad pół miliona rozegranych partii, a także analizowanie krok po kroku ponad ośmiuset słynnych partii szachowych opatrzonych komentarzem znanych szachistów.
Na Chessmaster w podwyższeniu umiejętności pomocny jest również tryb treningowy, w którym można cofać posunięcia oraz korzystać z podpowiedzi i wskazówek. . Chessmester w ramach serii Super$eller jest tak samo dostępny w polskiej wersji językowej. Warto też dodać, że z programu można korzystać też za darmo a wersja demo, daje nam możliwość 8 godzin grania, co pomaga w pełni sprawdzić spectrum oferowanych przez program możliwości. A cena wersji komercyjnej programu też nie powinna odstraszać, bo wynosi ok. 150 zł, co nie jest zanadto wygórowaną sumą. Moja ocena: 4/6 (demo) 5/6 (płatny produkt)
Chess Position Trainer 4
Chess Position Trainer to specjalistyczny program dla szachistów do codziennego treningu. Dzięki bogatemu spectrum zawartych w nim komponentów jest bardzo pomocnym w zarządzaniu i szkoleniu repertuaru zagrywek szachowych. CPT zajmuje się głównie udoskonalaniem metod rozgrywania „debiutu szachowego” - co jak wiadomo przy wyrównanym poziomie szachistów, decyduje o dalszych losach partii. Dzięki świetnemu opracowanemu mechanizmowi takich zagrywek CPT zdaniem użytkowników oraz wielu ekspertów szachowych jest jednym z najlepszych programów do wykonywania tzw. debiutów. Program dodatkowo świetnie sprawdza się w odpowiednim rozgrywaniu partii włoskiej, hiszpańskiej, rosyjskiej, szkockiej, obrony sycylijskiej, a także w umiejętnym wykonywaniu gambitów i bicia w przelocie.
To wszystko powoduje, że z czasem CPT stanie się głównym „narzędziem szachowym” dla codziennej pracy i sprawi, że trening własnych zagrywek szachowych staje się zabawą, rozwijając przy tym nasze umiejętności szachowe. Summa summarum oprogramowanie CPT sprawi, że tworzenie "debiutu" szachowego będzie to "bułka z masłem", powodując bardzo szybki progres w grze. Moja ocena: 6/6 (wersja darmowa), 5/6 (wersja płatna)
Chess Titans 1.0
Chess Titans, jedna z najbardziej cenionych darmowych gier szachowych dla systemu Windows. Chess Titans są to szachy wirtualne w wersji 3D, a ich futurystyczny design cieszy się bardzo dużym powodzeniem pośród młodszych pasjonatów gry w szachy. Chess Titans dzięki wielu funkcją pomocnym (wirtualny trener, dokładna analiza poczynionych ruchów) jest bardzo dobrym programem dla początkujących szachistów. Program oferuje kilka poziomów trudności, przez co może służyć przez długi czas w rozwijaniu swoich umiejętności. Na Chess Titans elementy figury i wygląd planszy możemy ustawić według własnego "widzi mi się", dzięki czemu szachy mogą być z porcelany, drewna, kryształu, a plansza może zmienić kolorystykę. Reasumując Chess Titans to jeden z lepszych programów szachowych na licencji freeware dla poznających tajniki szachów graczy. Moja ocena: 4,5/6.
Flash Chess 3
Powstały w 2002 roku Flash Chess jest bez wątpienia jedną z najlepszych szachowych planszówek dostępnych w wersji online. Do największych zalet programu należy to, że jest wyposażony w bardzo wydajny szachowy silnik, jak i bazę danych, która zawiera 3000 różnych otwarć. Kolejnym jego atutem jest świetna grafika 3D - wyrazista niemęcząca oczu. Jeżeli chodzi o samą grę, na Flash Chess można ustawić trzy poziomy trudności gry (początkujący, średni i zaawansowany), odpowiednio do poziomu reprezentowanych przez nas umiejętności.
Co do kwestii technicznych. Możemy grac na nim z innym przeciwnikiem, jak i samym komputerem, ustawiając czas od 5 do 150‑minutowej partii. Istnieje też możliwość wielokrotnego cofania ruchów, zapisywania partii i wiele innych. Program oferuje też analizę poszczególnych ruchów, diagram rozegranej parii, możliwość cofnięcia wykonanego ruchu jak i pomóc w zrobieniu nam najlepszego ruchu. Flash Chess ma 5 wersji językowych w tym także dobrze przetłumaczoną polską. Moja ocena: 5/6.
Shredder Classic 4
W recenzji programów szachowych nie może oczywiście zabraknąć jednego z najbardziej popularnych - Shredder Classic. Gracze cenią go sobie głównie za jego wielofunkcyjność oraz łatwość w obsłudze. Do wyboru mamy kilka różnych wersji Shreddera, dzięki czemu możemy pokusić się o stwierdzenie, że zaspokaja on potrzeby zarówno laików, pasjonatów jak i zawodowców. Klasyczny wygląd okienek, wygodne użytkowanie oraz ogromny wybór przydatnych opcji - to wszystko wyróżnia program spośród innych jemu podobnych.
W zależności od naszych potrzeb Shredder daje nam możliwość działania i wprowadzania zmian na każdej płaszczyźnie selekcji. Począwszy od wielkości okienek (szachownicy, czasu, historii, ruchów i analityczne), typu gry (szachy tradycyjne, Fischera, błyskawiczne...), poziomu umiejętności przeciwnika oraz siły gry, aż po analizę swoich postępów w różnych wariantach (przykładowo za pomocą różnych rodzajów silników szachowych dostępnych w pakiecie programu lub do dodatkowego wgrania). Wszystkie opcje oczywiście wpisują się w schematy ELO. Mówiąc o programie Shredder nie sposób nie wspomnieć o jego funkcji Triple Brain. Polega ona na szczegółowej analizie gry oraz możliwych posunięć, dokonywanej przez trzy niezależne, indywidualnie dostosowane przez gracza silniki.
Wymienione powyżej walory Shredder Classic czynią z niego program ze wszech miar godny polecenia. A dzięki temu, że ograniczoną wersją testową możemy wypróbować przez 30 dni bez zobowiązań, daje to możliwość pełnego zapoznania się ze spectrum jego możliwości. Z autopsji wiem, że jak ktoś go zacznie testować przeważnie kupuje jego płatną licencję, która kosztuje 29.99 EUR na Windows. Moja ocena: 5,5/6
Podsumowanie
Większość przedstawionych tutaj programów jest na licencji darmowej, oferując przy tym naprawdę wysoki poziom. Z autopsji wiem, że korzystanie z nich, można wymiernie podnieść poziom własnych umiejętności szachowych, nawet grając „sam na sam” tylko z komputerem. A zatem polecam wszystkim chętnym je sprawdzić i życzę, żeby korzystanie z tych programów przyczyniło się do jak największego postępu w grze.