Rosja odizoluje swój internet od reszty świata. Duma przyjęła ustawę
Ochrona rosyjskiej sieci w razie katastrofy? A może odcięcie społeczeństwa od informacji ze świata? Zdania są podzielone, ale jedno jest pewne. Rosja przygotowuje się do odłączenia od internetu.
Duma przyjęła projekt ustawy, Rosja szykuje się do obrony
Duma Państwowa przyjęła projekt ustawy o działaniu Runetu (rosyjskiego internetu), gdyby przyszło odłączyć kraj od reszty świata, co będzie miało miejsce w stanie zagrożenia. Celem jest przekierowanie przynajmniej 95 proc. ruchu po wewnętrznych łączach i przez zatwierdzone przez Roskomnadzor węzły, o czym władze informowały już w 2017 roku. Poza Rosję ma wychodzić jak najmniej danych, a strony rządowe mają działać stabilnie niezależnie od sytuacji.
Projekt ustawy przewiduje, że operatorzy będą mieli obowiązek zainstalowania w swojej infrastrukturze sprzętu dostarczonego przez państwowy nadzór telekomunikacyjny (Roskomnadzor). Głównym (oficjalnym) celem istnienia Runetu jest zapewnienie obrony, ale trudno nie widzieć zapędów cenzorskich. W retoryce rosyjskich polityków Runet określany jest jako „suwerenny”. Obywatele i niezależne media są innego zdania.
Runet – narodowy internet otoczony cyfrowymi zasiekami
Rosja jest już po pierwszych testach Runetu. Będzie to samodzielny intranet o krajowym zasięgu, zdolny podtrzymać komunikację, jeśli zajdzie potrzeba całkowitego odłączenia Rosji od internetu. Od 2014 w Rosji działa także rządowy serwer DNS (serwer nazw, wiążący nazwy domen z adresami IP), który będzie kluczowym elementem Runetu. Dzięki temu Rosja będzie przygotowana na cyberataki kierowane z innych krajów. Obywatele stracą dostęp do zagranicznych usług i wiadomości, ale nie stracą całkowicie możliwości komunikacji.
Nie bez znaczenia są tu groźby ONZ. Organizacja widzi w Rosji cyfrowego agresora, zagrażającego wielu krajom. Rosyjscy politycy wprost mówią o możliwości odcięcia Rosji od internetu na polecenie Stanów Zjednoczonych. Mocarstwa szykują się do cyberwojny i ustawiają cyfrowe zasieki.
Roskomnadzor może wprowadzić stan wojenny
Projekt ustawy jest pomysłowy, ale budzi wiele obaw. W założeniach Runet ma mieć jeszcze większe możliwości niż najlepszy przykład narodowej cenzury, czyli Chiński Wielki Firewall. Kontrolowane przez Roskomnadzor węzły sieci będą odpowiedzialne za filtrowanie treści i blokowanie materiałów niezgodnych z rosyjskim prawem, które bywa płynne. W ten sposób państwowy regulator przejmie kompetencje operatorów internetowych. Wywierając nacisk na regulatorów, politycy będą mogli zaszkodzić niewygodnym osobom bądź zataić informacje. Obecnie filtrowaniem zajmują się operatorzy, a jego jakość jest zależna od możliwości każdego z nich.
Rząd Rosji przygotuje opisy specjalnych sytuacji, w których dojdzie do odcięcia Runetu od reszty świata. Trzeba opracować także regulamin korzystania ze sprzętu dostarczonego przez Roskomnadzor, specyfikację połączeń i wiele innych dokumentów. Operatorzy będą też musieli przejść serię ćwiczeń na wypadek alarmu.
Rosja utworzy także centrum monitoringu, które będzie zarządzać Runetem. Do rejestru zakazanych stron internetowych i organizatorów rozpowszechniania informacji dołączy rejestr punktów wymiany ruchu internetowego między Rosją i resztą świata. Ruch międzynarodowy będzie mógł przechodzić jedynie przez węzły z rejestru, spełniające odpowiednie kryteria, opracowane przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa.
Rada Federacji przyjrzy się projektowi ustawy jeszcze w kwietniu. Ustawa ma wejść w życie w listopadzie i od tego momentu Rosja będzie pracować nad ustaleniem tras po rosyjskich łączach i innymi szczegółami. Inwestycja pochłonie 30 mld rubli (1,766 mld złotych).