Tweak.pl — pięcioaktowa historia legendarnego protoplasty PurePC
Przedstawiam Wam definitywnie najstarszy polski serwis poświęcony zagadnieniom z dziedziny o/c, który tak naprawdę działał tylko 6 lat i 2 miesiące. Ale każdy fan overlockingu z początku XXI wieku zapewne go pamięta. Wszakże w pierwszych latach tego milenium setki tysięcy pasjonatów podkręcenia podzespołów komputerowych z niusów Tweak'a uczyło się jak podkręcić (procesor, kartę graficzną, płytę główną...), żeby jak najbardziej przyśpieszyć swój komputer. Tweak.pl nie był zatem stroną dla grzecznych chłopców, tylko skupiał żądnych ekstremalnych wrażeń „podkręcaczy” komputerowej maszynerii. Zresztą jego historia jest równie burzliwa.
Geneza, czyli jak zacząć coś z niczego
Tweak.pl był jednym z pierwszych polskich serwisów technologicznych. Wszystko zaczęło się w lutym 2000 r., kiedy Piotr 'Lisek' Lisowski postanowił uruchomić fachowy serwis przeznaczony dla osób zainteresowanych szeroko pojętym overlockingiem. Na którym czytelnicy mogliby się dowiedzieć się jak podkręcić procesor, kartę graficzną, pamięć RAM lub która płyta główna ma największe możliwości overclockingu. Prawie 20 lat temu w polskim internecie nikt w tak wyspecjalizowany sposób tą tematyką się nie zajmował. Więc Lisek podjął się prekursorskiego zadania. Jednak wiedział, że w pojedynkę ciężko mu będzie zrealizować ten ambitny cel i w ciągu kilku miesięcy zebrał podobnych do siebie maniaków podkręcania sprzętu komputerowego. W poczet tego grona wybrańców wchodzili: Bartłomiej 'Vodniq_Shuvarex' Michoń, Mateusz A. 'MKa11' Kapela, Tomasz 'berkut' Szytenchelm, Daniel 'Tirinti' Dutkiewicz i Mateusz 'RMX' Styrc. Z powodu tego, że nie znalazł takich w rodzinnym Chełmie, zamieszkiwali oni różne strony Polski (Wrocław, Sokolice, Warszawa, Ruda Śląska). Łączył ich młody wiek i chęć stworzenia od postaw czegoś nowatorskiego. Oni też stali się członkami pierwszego zespołu redakcyjnego Tweak.pl, którego skład przeszedł „rewolucję” personalną w 2003 roku.
Od zera do lidera
Serwis wystartował 30 sierpnia 2000 r. pod nazwą Tweak.adrem.pl, a przed końcem tegoż roku przeszedł na domenę Tweak.pl. W latach 2000-2001 był stroną, jakich wiele było wtedy w sieci z sypiącym się layoutem, softem do obsługi niusów i forum dyskusyjnym na dyskusje.pl. Można więc stwierdzić, że w tym czasie każdy dzień był dla serwisu walką o przetrwanie. Przełom nastąpił początkiem 2002 roku, gdy został stworzony dla strony sprawnie działający system aktualizacji, a następnie otwarto testowo forum działające na phpBB 2.0‑beta. Wtedy Tweak.pl z brzydkiego kaczątka stał się pięknym łabędziem i wygląd jego strony głównej nie dość, że przyciągał oko, to jeszcze wabił coraz większe grono użytkowników mnóstwem dostępnych funkcji.
Kilkanaście lat temu Tweak.pl wzbudzał zainteresowanie czytelników fachowo napisanymi artykułami, recenzjami, testami i opisami. Na Tweak'u overlocking'owcy mieli dostęp do działu Modyfikacja, na której inni pasjonaci overclockingu prezentowali podkręcone przez siebie konfiguracje sprzętu. No i jak przystało na serwis overlockingowy, posiadał dobrze zaopatrzony sklep i giełdę, na których można było kupić wszystko do komputera.
Tweak.pl jako jeden z pierwszych wortali technologicznych w kraju oferował swoim sympatykom do kupienia koszulki i bluzy z własnym nadrukiem. Co było normą w tamtym czasie, serwis posiadał czat, na którym użytkownicy online wymieniali się ze sobą różnymi spostrzeżeniami. Archiwum pomagało czytelnikom w zapoznaniu z zestawioną chronologicznie bazą danych serwisu. Natomiast dla rozluźnienia atmosfery, każdy na serwisie mógł przejrzeć zabawne memy z polskiej strony satyrycznej Joe Monster.org.
Od 2004 roku Tweak.pl był propagatorem projektu naukowego SETI@home, którego celem jest poszukiwanie cywilizacji pozaziemskich przez analizę emisji radiowej kosmosu rejestrowanej radioteleskopem Arecibo. W projekcie tym mógł uczestniczyć, każdy użytkownik serwisu instalując darmowy program klienta. Była to bardzo ciekawa inicjatywa, którą żaden innych krajowy serwis technologiczny nie prowadził. Na okrasę dodam, że Tweak.pl wspierał inne serwisy technologiczne działające w owym czasie i na swej stronie głównej przedstawiał linki do ich stron. Z perspektywy czasu, gdy teraz serwisy IT w większości zwalczają się jak zajadłe psy, trzeba przyznać, że postawa ta była czymś godnym pochwały.
1000 dni blasku i chwały
W latach 2002-2005 Tweak.pl posiadał więc bogatą ofertę i miał nie mniej do zaoferowania od konkurujących z nim o miano najlepszego wortalu w kraju — FrazPC.pl i TwojePC. Wtedy to właśnie urosło w potęgę jego forum, które wyglądało rewelacyjnie i było naówczas największym w kraju. Na nim też każda overlockingowa dusza mogła znaleźć, co jej było potrzebne do pełni szczęścia. Tweak'owe forum było podzielone na 8 działów, które przestawiały się następująco: Najważniejsze, Sprzęt i podkręcania, Chłodzenie i Modyfikacje, Oprogramowanie, Sieci Komputerowe i Internet, Inne, Giełda, Archiwum. Każdy z nich zatem dotyczył zupełnie innej tematyki, a porządku na nim pilnowała zgrana ekipa Adminów i Moderatorów. O jego sile najlepiej poświadczy fakt, że do sierpnia 2006 roku zawierało ponad 2 mln wiadomości.
Wielką zasługą Tweak.pl było zainicjowanie zlotów najaktywniejszych użytkowników wśród polskich serwisów internetowych. Łącznie były trzy takie zloty (2003, 2004, 2005), na które przyjeżdżało 80‑100 uczestników. Odbywały się one w drugiej połowie sierpnia. Na miejsca zlotów organizatorzy wybierali malownicze miejscowości tj. Dziwnów na wyspie Wolin (dwa razy gościł zlotowiczów) i Białowieża w województwie podlaskim. Uczestnikom za kilkanaście złotych wpisowego zapewniono wiele atrakcji m.in. konkursy z nagrodami, LAN party, konferencje i różne pokazy. Zresztą od niedawna można obejrzeć bogatą galerię zdjęć, z tych kultowych już zlotów i poczuć ich niepowtarzalny klimat.
Patronem medialnym tych imprez był Komputer Świat Ekspert, współorganizatorami 4MAX.pl, FPP.pl, a sponsorami nagród m.in. IBIT, Intel, ATI, Zenfist.pl. Natomiast cała infrastruktura techniczna i noclegowa była załatwiana przez redakcję serwisu. Tweak.pl tym samym stał się pierwszym organizatorem portalowych zlotów w Polsce. Inna sprawa, że serwis ten był w stanie pociągnąć tylko trzy takie zloty, a dopiero od 2007 roku portal Dobreprogramy.pl pokazał jak je regularnie organizować.
Ryba psuje się od głowy
Jak już pisałem do 2006 roku Tweak.pl, był bardzo popularnym serwisem technologicznym. Fakty są jednak takie, że nawet w najlepszym swoim okresie nie działał w pełni profesjonalnie. Nie najlepiej się też układały relacje na linii Redaktor Naczelny a reszta redakcji. Animozje te wynikały z coraz gorszej sytuacji finansowej Tweak'a. Tę sytuację miało poprawić pojawienie się w 2004 roku na stronie głównej serwisu reklam. Niestety to nie przyniosło spodziewanego przypływu gotówki.
Problemy finansowe doprowadziły do tragicznej sytuacji, kiedy w połowie 2005 roku w celu zabezpieczenia serwisu przed groźbą wyłączenia serwera jego redaktorzy za własne pieniądze wykupili serwer do składowania backupów wszystkich danych. Spędzili oni wtedy długie miesiące, żeby forum mogło funkcjonować i było odpowiednim źródłem informacji. Niestety bez większego wsparcia Liska, który wówczas był jednym z redaktorów w Komputer Świat. Na domiar złego jesienią 2005 r. przestał istnieć serwis Barwkomp.pl, który został przejęty przez firmę Bestcom. Ta z końcem grudnia zadecydowała o wyłączeniu serwera, z którego Barwkomp z Tweak'iem były wspólnie hostowane.
Marek 'marco' Pieróg administrator serwera Tweak.pl oficjalnie przekazał na forum gazeta.pl, iż w dniu 30 grudnia 2005 poinformował Liska „że czas szukać alternatywnych rozwiązań w zakresie hostingu”. Jednak wszelkie informacje i zapytania co do przyszłości serwisu pozostały bez jego odpowiedzi. Wtedy doszło do rozłamu, po jednej stronie stała załoga adminów pod dowództwem Marka Pieroga, a po drugiej ekipa Liska. Podzieliła się tak samo społeczność serwisu, która w większości była za adminami. To wszystko doprowadziło do tego, że 10 kwietnia 2006 r. upadło tweak'owe forum, przez co serwis stracił wtedy jakieś 70% użytkowników. Pomimo tego Lisek nie złożył broni i wydał odezwę potępiającą „zbuntowanych” adminów. Przez kilka następnych miesięcy z niejakim Bryndkiem ciągle też publikował na łamach dogorywającego serwisu.
Z czasem Piotr Liskowski vel Lisek stracił jednak zapał i przestał być zainteresowany dalszym prowadzeniem i utrzymywaniem „porzuconego przez wszystkich” - Tweak.pl. W wyniku czego 24 października 2006 roku wystawiono go na sprzedaż w serwisie aukcyjnym Allegro.pl. Minimalna kwota, jaką można było zalicytować, wynosiła 10 tys. zł. Aukcja skończyła się 30 października bez żadnej oferty kupna. Tego dnia nastąpił koniec „liskowego” Tweak'a — bo nie można traktować serio próby jego returnu w 2012 roku.
Umarł Tweak.pl, niech żyje PurePC!
Z powodu zaistniałego kryzysu ekipa złożona z doświadczonych forumowiczów i redaktorów Tweak.pl zdecydowała, żeby „zawczasu” przenieść ostatnią zachowaną kopie forum na wykupiony przez nich serwer oraz zakupić licencje Invision Power Board (IPS). 11 kwietnia 2006 roku wydano zaś oświadczenie, aby rozwiać wszystkie wątpliwości dotyczące tego co, się dzieje z „prawdziwym” Tweak'iem:
W taki to sposób na starej bazie z Tweak.pl — 6 czerwca 2006 r. oficjalnie wystartował jego następca PurePC.pl. Serwis, który już od blisko 13 lat jest jednym z bardziej poważanych wortali technologicznych w kraju, niezmiennie mający kilkaset tysięcy wiernych użytkowników. Zatem ponad 6 lat istnienia Tweak.pl nie poszło na marne, a stało się „zaczynem” do działania jeszcze potężniejszego serwisu.
Powstanie, walka o byt, wzlot, upadek i przeistoczenie. Tak się przedstawia cykl przemian w działaniu kultowego Tweak.pl, który przedstawiłem, opierając się na analizie Freytaga.