Dobro i zło — inżynieria wiedzy

Komputeryzacja dosięgnęła praktycznie każdej dziedziny naszego życia. Dla ludzkości to dobrze. Idziemy ciągle do przodu. Rozwijamy się.

Rozwój jednak wpłynął na technologię informacyjną. Obecnie staje się to coraz bardziej rozległą dziedziną. A zastosowania jej możemy dostrzec dosłownie wszędzie.

Jak w każdej większej dziedzinie nauki, zaczęły występować podziały. Technologia informacyjna zaczęła dzielić się na dziedziny zgodnie z realizowanymi zagadnieniami. I tak właśnie powstała inżynieria wiedzy. Termin, który został wprowadzony w dziedzinie sztucznej inteligencji dotyczący budowy baz wiedzy. Inżynieria wiedzy jest obecnie dziedziną, która łączy matematyków, psychologów , informatyków i kognitywistyków.

Celem tej stosunkowo nowej nauki jest budowania baz wiedzy, zbieranie i przetwarzanie danych. Informacje stają się najbardziej cennym towarem. Z każdej strony jesteśmy atakowani informacjami. A zbieranie ich i analizowanie dostarcza wiele możliwości.

Tak, to co piszemy nie jest takie anonimowe, czy niewidoczne. Cały czas na świecie chodzą komputery, które analizują wszystkie treści na Facebooku, Tweeterze i innych serwisach społecznościowych. Oni nie są fundacją charytatywną. Umożliwiają nam pozornie łatwiejszy kontakt z ludźmi. Możemy się komunikować na odległość. Ale z czego żyją te firmy? Z reklam? Też. Ale również sprzedają informacje.

Informacje są w cenie. A wyniki wyciągnięte z informacji są bliżej niż nam się wydaje. Jednym z wniosków jest to, że mężczyzna w wielu 28‑35 lat najczęściej kupuje pieluchy i piwo. Jaka jest odpowiedź sklepów na tą informację? Piwo zostaje umieszczone jak najdalej od pieluch. Takie ułożenie daje szansę na to, że chodzący po sklepie klient kupi coś jeszcze po drodze.

Komputeryzacja świata stworzyła nowe możliwości. Jesteśmy bardziej dostępni. Codziennie przeglądamy internet, kupujemy różne rzeczy, wyrażamy swoje opinie. Stajemy się powoli towarem. Stajemy się informacją, którą inni chcą kupić.

Stajemy się statystyką. A komputery dostarczają informacji o każdym z nas takich jak:

• co trzeba zrobić abyśmy poczuli, że potrzebujemy produktu danej firmy?
• Co lubimy?
• Jakie strony najczęściej przeglądamy
• Jakie obrazy są najbardziej do nas przemawiające?
• Jak skonstruować reklamę?

Tak, jeżeli przyjrzymy się obecnie stosowanym reklamom, zobaczymy że trzymają się one pewnych reguł, które zostały potwierdzone na podstawie między innymi lajków. Zostały opracowane szablony i standardy które po prostu trafiają do ludzi i się im podobają. Produkt ma zostać sprzedany.

Czy my jesteśmy celem? Przecież siedzę tylko przy komputerze, czasem oglądam parę stron, serwisów.

A teraz zróbmy sztuczkę. Wyłącz proszę Adblocka chwilę. Wejdź na allegro, pooglądaj buty. W niedługim okresie, większość reklam na stronach będzie dotyczyła butów i tego co ostatnio oglądaliśmy. Reklama może nam pokazywać promocję "kup teraz buty za 219zł UWAGA przecena z 349zł". Cóż, bardzo możliwe, że znajdziesz taniej te buty. Ale tu chodzi o zysk. Aby taki przeciętny Kowalski kupił drożej. A, że ludzie są leniwi z natury, takie sztuczki działają.

A teraz mała odpowiedź, na pewne pytanie. Ile razy za czasów, kiedy nie było Adblocka mieliśmy taką sytuację, że przeglądamy Internet, a tu wyskakuje okienko z nieprzyzwoitą reklamą? Cóż to, że staliśmy się adresatem takiej reklamy nie wzięło się z powietrza :)

Wydaje się to złe. Takie zbieranie o nas informacji, narusza w jakiś sposób naszą prywatność. To próba manipulacji. Ale nie wątpliwie jest to też nauka, która nie tylko jest zła. Dostarcza również odpowiedzi na ważne pytania takie jak:

• jakie czynniki najczęściej powodują raka?
• Jak ludzie prowadzą samochody? Jak sprawić aby jazda była bezpieczniejsza?
• Jak zachowuje się jedzenie w różnych warunkach?
• Co jest dla nas wygodne?
• Co ułatwi nam życie?

Ten dział inżynierii wiedzy ma już nazwę. DATA MINING. Opierająca drążeniu danych, eksploracji danych, odkrywaniu wiedzy w danych i wyciąganiu z nich wniosków. Zadaniem eksploracji danych jest uzyskanie informacji, które normalnie sa niewidoczne, oraz przewidywanie przyszłości. Analiza informacji ma umożliwić szybkie reakcje na dynamicznie zmieniający się rynek i oraz dostarczyć informację jak przetrwać na obecnym rynku.

Korzyści dostarczane przez Data mining są nieocenione dla osób na stanowiskach kierowniczych. Od osoby kierującej oczekuje się podejmowania decyzji. Trafnych decyzji i często bardzo ryzykownych. Można kierować się instynktem, przeczuciami i doświadczeniem. Podejmowanie skutecznych decyzji, które przyniosą korzyści jest naprawdę trudne. Z każdym brakującym faktem decyzja staje się bardziej ryzykowna. A gdy jest za mało faktów do podjęcia decyzji, to trzeba ryzykować. Data mining właśnie dostarcza te brakujące informacje. Trudne do zdobycia, które dla normalnego człowieka są prawie niewidoczne.

Dlaczego DataMining? Ponieważ informacje są wszędzie. Ponieważ dostarcza on informacji tam gdzie:

• nie można znaleźć informacji których się potrzebuje,
• nie można dostać informacji których się potrzebuje,
• nie można zrozumieć informacji które się znalazło,
• nie można użyć informacji które się znalazło.

Trendy dla tej dziedziny naukowej są bardzo dobre. W przeciągu najbliższych lat będzie bardzo duże zapotrzebowanie na specjalistów od data miningu, na "Data Scientists". W dużych zagranicznych korporacjach ta technologia już jest wykorzystywana. Jest niezbędna do kolejnych sukcesów. W Polsce dopiero rozpoczyna swoją karierę.

Eksperci z doradztwa personalnego mówią zgodnie - Analityk Data Mining to bez wątpienia jeden z zawodów przyszłości, podczas gdy inne - jak księgowy czy telemarker - będą umierać.

Zachęcam wszystkich do poczytania szerzej o Data Miningu.

Źródła obrazków:
1. sujanpatel.com
2. www.zalando.pl
3. slicedbread.co.uk
4. www.teen.com
5. www.educationaldatamining.org
6. danmaycock.com