Akustyczne skalibrowanie z Dirac dla wiernego odtwarzania muzyki

Dirac oferuje oprogramowanie, które wykonuje precyzyjne pomiary, by nagranie z muzyką mogło być optymalnie odtworzone w konkretnym pomieszczeniu, co zdefiniowano: Our software makes precise measurements and solves audio imperfections for any space. Szerszy opis oferty jest w j. pol. pt: Dirac Live® Room Correction – kalibracja dźwięku systemów stereo oraz kina domowego

Windows ma od lat własna funkcję z możliwością automatycznego skalibrowanie sygnału dla optymalnego odtwarzania muzyki w konkretnym pomieszczeniu, ale nie zawsze można z niej skorzystać.

Funkcja dostępna jest z systemowym sterownikiem Windows. Testy z Dirac zrobione były z referencyjną konfiguracją PC4uMusic i Windows 10 wersja 22H2 z systemowym sterownikiem 10.0.19041.3636 z 19 października 2023, co pozwalało na porównanie z Room Corretion od Microsoft. Był także inny ważny aspekt. Instalacja oprogramowania Dirac Live for Windows automatycznie wystartowała z obsługą w j. pol., co wskazuje, że jest ono mocno zintegrowane z OS i inny sterownik mógł spowodować jakieś problemy. Niemniej okazało się, że to oprogramowanie Dirac jest tylko dla obsługi konkretnego sprzętu audio, co jest zupełnie innym zagadnieniem.

Kolejna próbą było zainstalowanie Dirac Live Room Correction Suite for Windows. Posłużyła do tego 14 dniowa wersja bezpłatna z pełnym pakietem o  wartości 699 USD, który pozwala odtwarzać muzykę z wirtualnym procesorem z szeroką gamę konfiguracji, co działa także ze sterownikiem Realtek 6.0.9689.1 z 28 maja 2024, a to daje możliwość pominięcia nieprecyzyjnych połączeń z minijack oraz użycia w zamian złącza Intel HD Audio nawet w najnowszej konfiguracji dla dźwięku przestrzennego z ustawieniem głośników: lewy, środek, prawy i tył.

Dodatkowo była jeszcze okazja, by praktycznie sprawdzić potencjał Sound Blaster z wydajnym procesorem X-fi ze wsparciem nowoczesnego oprogramowania. Wirtualny procesor Dirac obsługuje sterownik 1.0.2.1126 z  3 lipca 2020, czyli nowszym od udostępnianego przez producenta, gdzie na dodatek zostały okrojone możliwość korzystania z funkcji dostępnych z archaicznym oprogramowaniem dostarczonym w pakiecie ze sprzętem. Przetestowanie na potrzeby konfiguracji PC4uMusic wszystkich możliwości tego oprogramowania z różnymi procesorami dźwięku wymaga jednak więcej czasu niż 2 tygodniowy okres próbnym.

Wiele o programie Dirac Live Room Correction Suite for Windows można było dowiedzieć się przez instalację w laptopie, który ma  zainstalowany procesor dźwięku Realtek i Windows 10 ze sterownikiem HD Audio 10.0.19041.4957 z 18 września 2024. Zainstalowany na tej bazie wirtualny procesor Dirac pozwala na skalibrowanie pary aktywnych głośników podłączonych przez gniazdo słuchawkowe, co zapewnia w domu wierniejsze odtwarzanie muzyki z nagrań.

Ciekawy mógł być test z Windows 24H2 i systemowymi sterownikami dla:
HD Audio 10.0.26100.1882 z 27 września 2024
procesora dźwięku 10.0.26100.1150 z 3 lipca 2024
funkcja głośnika 10.0.26100.1 z 31 marca 2024

Interesujące z takim testem jest także, czy Diac działa z Microsoft Audio Home Theater Effect, które dostępne są w Windows 11 i były testowane HP on in one, ale nie wypadły ciekawie. Sytuację mogła zmienić kalibracja podłączonych przez minijack głośników aktywnych, ale nie było sensu tego próbować, bo Oskar Ziomek ostrzegł: Użytkownicy  Windowsa 11, w których komputerach wykorzystano technologię Dirac Audio z komponentem cridspapo.dll, nie dostaną zbyt szybko propozycji instalacji aktualizacji 24H2. Prawdopodobnie szerokie możliwości konfiguracji z oprogramowaniem Dirac spowodowały jakieś komplikacje, które w Microsoft odebrano jako problem systemowy z 24H2 Windows 11. Zamieszanie wywołać mogła konieczność potwierdzenia posiadania licencji dla włączenia wirtualnego procesora Dirac.

Bezpłatne możliwości skalibrowania z profesjonalnym oprogramowaniem daje MathAudio Room EQ, jako wtyczka foobar2000, ale dotyczy to jedynie odtwarzania muzyki z 2 głośnikami.

Dirac i MathAudio polecają dla prawidłowej kalibracji mikrofon na USB za 79 USD. Jest droższa alternatywa za 195 USB, ale w praktyce niewiele więcej daje dla indywidualnego użytkownika. Polski sklep opublikował zestawienie pt Różnice pomiędzy UMIK-1 oraz UMIK-2. Który mikrofon pomiarowy wybrać?

Na rynku dostępne są zestawy z parą aktywnych monitorów studyjnych i pakietem kalibracyjnym. Najbardziej korzystny cenowo jest za 2 699 zł z 5 calowym przetwornikiem współosiowym. Temat tej oferty poruszony został pt Audiofilski, czy domowy serwer muzyki.

Jeszcze lepiej w domu sprawdzą się 4 takie monitory i jest o tym w tekście pt 200 - 300€ to bardzo dobra oferta brytyjska z koaksjalnym przetwornikiem elektroakustycznym. Ceno podaje, że Tannoy Gold 5 są już od 929 zł/szt z darmową dostawą. Optymalne odtwarzanie muzyki z nimi w takiej konfiguracji zapewni Dirac Live Room Correction Suite Multichannel za 499 USD. Producent oprogramowania słusznie napisał: 
A NEW PERSPECTIVE ON CONPUTER AUDIO
Dirac is shifting paradigms in how people think about sound. We make your hardware deliver much higher sound quality. Our patented technologies enable your device to reproduce a more immersive, pristine, and harmonically balanced experience than you thought possible on a computer, laptop or tablet. It’s time to unleash the true audio potential of your computer or tablet.

Najbardziej optymalne skalibrowanie może być zrobione ze sztuczną głową i ten temat poruszony został szerzej w tekście pt Ambiofonia i charaterystyka Head-Related Transfer Function. Neumann ma odpowiedni potencjał do tego, bo jest wiodącym producentem sztucznej głowy i aplikacji pomiarowych, ale nie połączył stosownie tych ofert.