Odzyskiwanie danych — test programów. Czy „płatny” oznacza lepszy?

Pomysł na blogowy wpis przyszedł wraz z sąsiadką... A było to któregoś wieczoru gdy jej synek bawiąc się aparatem skasował wszystkie zdjęcia. Przyszła wtedy do mnie lekko zaniepokojona z pytaniem czy można to jakoś odzyskać? Chwilę poklikałem i odzyskałem te fotki. Później w głowie pojawiły się pytania: Czy można jakoś lepiej i szybciej, odzyskać więcej???

Programów do odzyskiwania utraconych/skasowanych danych nie brakuje. Na dobreprogramy.pl w kategorii odzyskiwanie jest ich około 60. Wszystkich nie ma sensu testować ale warto tu wspomnieć że są programy darmowe oraz płatne. Te drugie dostępne w wersji testowej oferują najczęściej tylko wyszukiwanie i podgląd bez możliwości zapisu plików.

Na skuteczność odzyskiwania danych wpływa szereg czynników: rodzaj nośnika, przyczyna utraty danych czy czas od momentu ich skasowania. Istotny też jest rozmiar skasowanego pliku. Im plik większy tym ryzyko nadpisania wzrasta. Dlatego tak ważne jest aby od razu po utracie naszych danych przystąpić do procesu ich odzyskiwania.

Aby test był nieco ciekawszy, przetestuję 1 płatny i 2 darmowe programy. Wykorzystam do tego następujące oprogramowanie. Wybór nie był łatwy... Sugerowałem się liczbą pobrań i  rodzajem licencji, jeden z wybranych programów to tzw. "ślepy strzał" :)

Recuva i EasyRecovery Professional to odpowiednio numer 1 i 2 najczęściej pobieranych programów z bazy dobreprogramy.pl.

W teście odzyskać spróbuje dane skasowane z:

• karty pamięci (pojemność 2GB)
• pen-drive (pojemność 8GB).
• partycji dysku twardego

Wszystkie wymienione wcześniej nośniki danych były i są używane, ale na potrzeby testu zapełnie je przykładowymi danymi które później zostaną skasowane: zdjęcia, filmy, mp3, ebooki, dokumenty Word & Power Point & Excel, instalki i wszystko inne co wpadnie mi w oko podczas przeszukiwania dysku. Razem będzie to około 300‑1000 plików - w zależności od nośnika danych.

Nośniki zapełnione, rozpoczynamy odzyskiwanie! Proces ten wykonuję po godzinie lub kilku dniach od skasowania. Jednakże tylko dysk twardy jest stale używany i w jakimś stopniu dane są nadpisywane...

Karta pamięci! (dane skasowane)

EasyRecovery Professional 11.5.0.1

Nie minęło 5 minuta pracy z EasyRecovery Professional a program wyszukał skasowane dane z karty pamięci. Skuteczność tego programu oceniam wysoko, program odzyskał ok. 95% danych, zaginął ebook, kilka mp3 i fotek, ponadto niektóre dokumenty nie chcą się uruchomić. Niestety program zmienia nazwy odzyskanych plików dlatego ich identyfikacja i ponowne katalogowanie po odzyskaniu nie jest takie szybkie. (być może to kwestia ustawień programu, ale na szybko nic tam takiego nie zauważyłem). Zdecydowanie najdłuższe wyszukiwanie ze wszystkich testowanych programów.

Recuva 1.52.1086

Pozytywne zaskoczenie przyszło po skorzystaniu z bezpłatnego programu Recuva. Czas wyszukiwania skasowanych plików był kilka razy szybszy niż w ERP. Program okazał się bardzo skuteczny. Odzyskał większość plików, choć trochę mniej niż ERP. Program nie poradził sobie z odzyskaniem filmików i instalek. Mimo wszystko oceniam program bardzo dobrze. Jest on przejrzysty i prosty o obsłudze. Po wyszukiwaniu wyświetla listę plików wraz ze stanem jakości określanym jako: znakomity / zły / nie do odzyskania.

Power Data Recovery 7.0 Free Edition

Po kolejnym programie nie spodziewałem się zbyt wiele. Moje zaskoczenie było ogromne. Program jest świetny. Odzyskał zdecydowanie najwięcej plików a wszystko to szybko i sprawnie. Odzyskane pliki mają oryginalne nazwy i foldery. Ponadto program odzyskał i zapisał podwójnie pliki których nazwy przed skasowaniem zostały zmienione. Brak polskiego menu nie przeszkadza. Program jest wygodny i prosty w obsłudze. Power Data Recovery wyszukał także pliki nie odzyskane w innych programach ale pliki te zawierają błędy i nie otwierają się.

Pen‑Drive (po szybkim formatowaniu)

EasyRecovery Professional 11.5.0.1

Wraz ze wzrostem rozmiaru nośnika wyszukiwanie w ERP trwa coraz dłużej. To logiczne ale strasznie denerwujące, szczególnie gdy działamy pod presją bo trzeba coś naprawdę odzyskać. Pen‑drive o pojemności 8 GB jest analizowany około 1 godziny. Skuteczność dużo mniejsza niż przy zwykłym skasowaniu, udało się także odzyskać część danych skasowanych nawet kilka tygodni temu. Niestety podgląd wyszukanych danych jest mało przejrzysty. Pliki z nazwami w postaci liczb uniemożliwiają szybką identyfikacje np. ważnych dokumentów firmowych, czy chociażby pliku CV itp.

Recuva 1.52.1086

Program w szybkim skanowaniu błyskawicznie wyświetlił komunikat o braku znalezionych plików do odzyskania. Dlatego konieczna była opcja "głębokiego skanowania" Trwało to około 15 minut czyli zdecydowanie szybciej niż ERP. Efekty to odzyskanie ok. 3/4 zawartości w tym dane które nie były celem odzyskiwania. Niestety wszystko nie wygląda już tak fajnie jak przy zwykłym skasowaniu. Większość plików nie posiada oryginalnych nazw, pliki nie są też pogrupowane w folderach. Skuteczność podobna jak w przypadku ERP.

Power Data Recovery 7.0 Free Edition

Po około 15 minutach program wyszukał większość skasowanych danych, niestety tak jak w przypadku programu Recuva nazwy odzyskanych plików są zmienione. Skuteczność porównywalna, choć wydaje mi się że trochę większa niż u konkurencji.

Partycja dysku C:/ (przy ograniczonym zapisie nowych danych...)

Ostatni już test to próba odzyskania danych z używanej partycji na której zainstalowany jest system Windows. Analiza i wyszukiwanie skasowanych danych z partycji systemowej to długotrwały proces. Całość trwa kilka godzin i nie gwarantuje sukcesu, wszystko zależne jest od poziomu nadpisania plików. Skuteczność testowanych programów jest całkiem dobra i porównywalna. Jeżeli jednak szukamy konkretnego pliku jego zlokalizowanie wśród wyników nie należy do najprostszych. Tutaj duży plus dla programu Recuva który umożliwia odzyskiwanie pliku z konkretnej lokalizacji.

Podsumowanie!

Przed rozpoczęciem testu miałem już swojego faworyta i był nim "EasyRecovery Professional" Z programu korzystałem już kiedyś do odzyskania zdjęć z karty pamięci aparatu. Wtedy jednak nie dostrzegałem pewnych plusów i minusów takich programów. Na tamtą chwilę program był dla mnie świetny, zrobił swoje, więc i ja byłem zadowolony.

Test miał na celu odpowiedzieć na kilka pytań w tym na jedno bardzo istotne: "czy darmowe rozwiązania do odzyskiwania danych są równie skuteczne co płatne?" Dziś przetestowałem 3 programy, w tym 2 darmowe. Niestety jak się okazało "darmowy" nie zawsze oznacza "darmowy". Ma to swoje różne ograniczenia, często ukryte..

Płatny program EasyRecovery Professional zdecydowanie potrzebował najwięcej czasu na wyszukiwanie i analizę nośnika. Recuva był w tej kwestii najszybszy ale to nie szybkość jest najważniejsza. W mojej opinii najlepszym programem z pośród przetestowanych... zostaje... niespodziewanie...

Tak to własnie on jest zwycięzcą tego testu. Średnio popularny program pobrany ok 40 tys. razy z bazy DP (22 miejsce w kat. odzyskiwanie pod względem pobrań). Drobny minus za ukrycie limitu dla odzyskiwania. Darmowy wcale nie oznacza gorszy. Zwycięzca minimalnie ale jednak przed resztą stawki. Zadecydowały szczegóły: skuteczność, szybkość, prostota obsługi i prezentowania wyników. Z całą pewnością warto też polecić program Recuva. Jego plusem jest możliwość wskazania konkretnej lokalizacji z której chcemy odzyskać dane. To w dużym stopniu przyspieszy proces odzyskiwania z dużych partycji dyskowych.

Jaki zatem program do odzyskiwania danych wybrać? Wniosek nasuwa się jeden: skoro każdy z  przetestowanych programów osiągnął podobną skuteczność, to po co przepłacać(?) Myślę że warto mieć zainstalowany jakiś darmowy program aby w razie potrzeby szybko i skutecznie odzyskać utracone dane. Jeżeli przypadkiem skasujemy jakiś ważny dokument, możemy spróbować rożnych programów w celu jego odzyskania, jednak już sama instalacja programu może zatrzeć ślady.

Jeśli masz jakieś doświadczenia z odzyskiwaniem danych lub wykorzystujesz do tego celu jakiś program godny polecenia - napisz o tym w komentarzu! :)

_____ Linki do testowanych programów:

• EasyRecoveryProfessional

• Recuva

• Power Data Recovery

_____ P.S. sprawdziłem jeszcze jak zareagują programy po zatarciu śladów CCleaner`em (proste nadpisanie - 1 przebieg). ERP nie zareagował, za to PDR i Recuva wyszukały około 20 plików z pełną nazwą nie możliwych do odzyskania.