Audycje radiowe i transmisje TV z eteru i Internetu oraz muzyka z nich z zestawem hi‑fi i PC

Transmisje polskich rozgłośni radiowych dostępne są w Internecie i odbiór ich w PC z eteru nie jest już praktyczny. DAB+ mógł długo zapewnić lepszą jakość transmisji Polskiego Radia, ale to się zmieniło. Trochę inaczej jest z programami telewizyjnymi, co powoduje, że w zestawie kina domowego na PC można pomyśleć o tunerze, bo nie wszystko jest na VOD. Kuleje tylko oprogramowanie.

W pokoju gościnnym obraz z kina domowego wyświetlany jest najczęściej z telewizorem i tuner w PC jest normalnie nieprzydatny. W wielu przypadkach pozwoli jednak w połączeniu z zestawem hi‑fi uzyskać lepszą jakość odtwarzania muzyki z transmisji TV.

Po pierwsze - prozaiczne: nie wszystkie telewizory mają wyjście audio, by podłączyć z niego fonię do zestawu hi‑fi.

Po drugie - istotniejsze: często rozwiązania z fonią w telewizorach nie są dobrej jakości.

Tunery TV dla PC pojawiły się w czasach telewizji analogowej. Widać było z nimi poprawę w stosunku do telewizorów. Poprawę można było jeszcze lepiej usłyszeć, ale niewiele osób zwróciło na to kiedykolwiek uwagę, gdyż najczęściej korzystano tylko z głośniczków komputerowych. Te tunery pojawiły się na kartach rozszerzeń do PC i miały także często układy elektroniczne dla radia FM. Sprawdzały się całkiem dobrze w połączeniu z zestawem hi‑fi, chociaż ich bazą były rozwiązania lekko już archaiczne.

Z tunerami dla telewizji cyfrowej jest już inaczej. Mają współczesne rozwiązania, ale rzadko obsługują analogowe radio FM, a z cyfrowym radiem DAB+ jest wręcz "pustynia". Wydaje się, że powodem tego jest brak stosownego oprogramowania. Rzuciłem w związku z tym ten temat na fora internetowe.

W serwisie o HTPC słusznie zwrócono uwagę, że każdy tuner z układem Realtek RTL2832U powinien obsłużyć DAB+.

Dotyczy to jednak tylko odbioru częstotliwości w pasmie transmisyjnym dla Digital Audio Broadcasting. Nie wiadomo czy zadziałają pozostałe elementy. Podobnie jak rozszerzenie tylko zakresu dla fal ultrakrótkich (UKF) w odbiorniku radia AM nie spowoduje, że będziemy mogli słuchać z nim także transmisji z FM.

W Internecie nie brak ofert tunerów z RTL283U. Są one jednak oferowane dla Software Defined Radio, czyli skierowane do "krótkofalowców", których interesują wszelkie możliwe pasma transmisji w eterze. Temat SDR był już nawet poruszony tutaj w serwisie.

To współczesne rozwiązanie dla radioamatorów jest świetnym przykładem, jakie znaczenie ma oprogramowanie, gdy można korzystać z zaawansowanych układów scalonych. Widać tu także ogromny potencjał otwartej struktury PC. Można wydajniej od systemów wbudowanych zrealizować obsługę od wzmacniacza wysokich częstotliwości, aż po ten dla głośnika. Dotyczy to w równym stopniu DAB+, co w praktyce znaczy, że dla odbioru audycji potrzebne jest właściwe oprogramowanie.

Miałem przez wiele lat możliwość dokładnego przetestowania tunera "Not Only TV LV5T Delux", który ma właśnie ten scalak RTL2832U. Aktualnie kosztuje ok 70 zł. i jest to już dość stara oferta, która od dłuższego czasu zalega na magazynach. Nie jest to produkt wysokiej klasy, ale w cenie jest oprogramowanie "Total Media 3", które obsługuje cyfrowe radio DAB+. W czasach Windows XP mogło to z zestawem hi‑fi zaimponować jakością odtwarzania muzyki z radia. W sklepach RTV oferta DAB+ do zestawu hi‑fi była kolosalnie droższa. Niestety żadne współczesne oprogramowanie dla takiego zestawu już się chyba nie pojawi.

Wprawdzie cała zawartość tego pakietu działa nadal z najnowszymi Windows, ale nie wykorzystuje w pełni ich potencjału. Na forach pokreślono także, że "ma za słaby odbiór". Tego problemu nie stwierdziłem w Warszawie i Sztokholmie, ale już w Sopocie, gdzie nadajnik schowany jest za wzgórzami morenowymi potrafi być całkiem kapryśnie. Nowe oprogramowanie mogło to również zmienić.

Najtańsza dla DAB+ mogła być oferta pt "Tuner DVB‑T - USB dongle z układem RTL2832U i głowicą 820T2". Kosztuje teraz poniżej 50 zł, ale sprzedawca podaje, że w zestawie jest "Oprogramowanie do odbioru DVB‑T - BlazeVideo HDTV Player". Zaznacza także w danych technicznych tylko: "Możliwość odbioru m.in. DVB‑T, DAB, DAB+, FM". Wszystko wskazuje, że z "gotowym zestawem" nie da rady posłuchać cyfrowych transmisji Polskiego Radia. Załączone oprogramowanie to typowe myślenie z czasów Windows XP z kombajnami dla obsługi zdjęć i płyt.

W przypadku tego najtańszego tunera być może wystarczy dla obsługi DAB+ program "Total Media". To podobny kombajn, ale zakłada obsługę FM i DAB+. Rozważam zakupić taki tuner do testu z "Total Media", który już mam. "Taka inwestycja" to równowartość kilku piw w barze, ale obawiam się, że będzie to tylko kolejny gadżet na półce, który do niczego nie posłuży.

Jako tuner TV na USB dobrze sprawdza się stary "Pinnacle PCTV Hybrid Stick Ultimate 330e", który kosztował ok 300 zł. W tej cenie zaoferowany został także kompletny (z oprogramowaniem) konwerter analogowego sygnału z wizją i fonią na cyfrowy. Sprzęt i oprogramowanie mają ma już swoje lata, ale nadal działają z najnowszymi okienkami. Oprogramowanie "TV Center" z 2014 roku jest także typu kombajn, ale pozwala dobrze ustawić sprzęt, lecz już bez tych funkcji, które daje teraz nowy OS.

Ten tuner Pinnacle działa również z "Total Media", ale bez obsługi wbudowanego odbiornika FM - co teraz jest już mniej istotne. Testowałem ten tuner ze współczesnym oprogramowaniem "ProgDVB", które ma imponujące możliwości konfiguracji z nowym OS. Daje to najlepsze rezultaty dla odtwarzania muzyki z transmisji telewizyjnych, ale nie ma co już myśleć o jakiś "fanaberiach" z analogowym radiem FM, nie wspominając nawet o cyfrowym DAB+.

Dostępny bezpłatnie "ProgDVB" sprawdza się w Windows 10 z wieloma tunerami TV, co przetestowałem także z wspomnianym już "Not Ony TV" oraz kupionym dawno temu w Szwecji tanim tunerem DVB-T "Plexgear". Dostarczane z tunerami TV oprogramowanie nie zawsze działa w pełni z najnowszymi okienkami, chociaż często może mieć różne przydatne funkcje, jak np ustawienie głośności dla każdego kanału.

Konfiguracja "ProgDVB" może być nieco ryzykowna dla mniej doświadczonych użytkowników PC, ale ustawienia domyślne są raczej pewne i łatwo jest do nich powrócić. Program świetnie radzi sobie z internetowymi transmisjami Polskiego Radia, a w przeglądarce "Pale Moon" może polepszyć jakość odtwarzania muzyki z VOD. Niestety im wszechstronniej korzystamy z tego oprogramowania, tym trudniej jest znaleźć optymalne ustawienia i wzrasta przy tym ryzyko konieczności ich zresetowania. Program ukierunkowany jest na obsługę niezwykle bogatej oferty TV z Internetu i nie pomyślano nawet o bardzo praktycznej możliwości indywidualnego ustawienia dla poszczególnych kanałów z tunera.

Lepsze możliwości zagospodarowania nowego OS dają również inne dostępne bezpłatnie programy. Jednym z nich jest "PotPlayer". Problemem jest tylko, że są bardziej przystosowane do logiki obsługi systemów wbudowanych, a nie otwartej struktury PC. Prawdopodobnie są to tylko próby rozwoju kombajnów z czasów Windows XP, by zagospodarować potencjał nowszych OS. Brakuje przez to cierpliwości, by dogłębniej poznać ich wszystkie walory. Szkoda, że Microsoft stworzył tylko aplikację dla radia FM w telefonach, a nie pomyślał o jakimś systemowym rozwiązaniu dla tunerów w PC, jako bazy dla oprogramowania niezależnych producentów. Likwidacja w Windows 7 systemowej obsługi DVD i Dolby nie zmotywowała producentów sprzętu do dalszego rozwoju oprogramowania, a wręcz odwrotnie.

Poza inną logiką obsługi jest z oprogramowaniem dla tunerów także problem "słabszego" znajdowania programów TV. Występowało to już w czasach tunerów dla telewizji analogowej. Oprogramowanie taniego sprzętu mogło poprawić "czułość" droższego urządzenia i na odwrót. Chodzi o to, że z tym samym sprzętem, łącznie z anteną można w danym miejscu wyszukać więcej kanałów i to niezależnie od pory dnia itd. Czasami mogła być to tylko kwestia sterownika, czy wybór innego protokołu dla jakiegoś standardu. Te elementy są także oprogramowaniem. Obsługa tego może być w danej ofercie dostępna lub nie. Możliwości takich ustawień w kombajnach rodem z XP są ogromnym wyzwaniem dla producentów i użytkowników.

Wracając do DAB+ z PC nadal korci mnie przetestowanie radomskiej oferty z tunerem za 149 zł. Jest na bazie scalaka RTL2832U. W tym rozwiązaniu są wydajne filtry, które eliminują zakłócenia i pomaga w tym również obudowa z aluminium. Złącze antenowe typu F jest dla mnie także lepszym rozwiązaniem.

Słaby punkt to wtyk USB. Nie jest przyjazny dla gniazda w PC. Chodzi o to, że tuner z podłączoną anteną obciąży gniazdo, które może z czasem "wyłamać się" w płycie głównej i nawet ją uszkodzić. Łatwo to rozwiązać kilkoma ruchami z lutownicą. Zmieniając wtyk na kabel z końcówką można podłączyć tuner bezpośrednio do innych gniazd USB wewnątrz PC. Wówczas można elegancko zamontować tuner w PC i "wystawić" na zewnątrz tylko złącze do podłączenia anteny - czyli podobnie jak z kartą. Znakiem zapytania pozostaje oprogramowanie. W pakiecie nie ma chyba żadnego.

Mam "Total Media" z kluczem, który może "blokować" oprogramowanie wyłącznie do obsługi konkretnego tunera. Z tego powodu może "nie widzieć" innych tunerów lub tylko niektóre ich funkcje. Ewentualne odblokowanie tego może być zbyt czasochłonne, by miało sens, gdy lepszą jakość odtwarzania audycji Polskiego Radia zapewnia Internet. Można pobrać z Internetu różne wersje "Artsoft Total Media", ale nie zachęcają do zajmowania się nimi.

Podsumowanie

Ten temat z radiem DAB+ jest dobrym przykładem, że w otwartej strukturze PC bardziej istotne od sprzętu staje się oprogramowanie. Wybór jest przez to trudniejszy. Z ofertami na bazie systemów wbudowanych, a także z OS Apple czy Android jest łatwiej, bo wybór jest bardziej ograniczony. Każdy może więc sobie wybrać - poszukiwanie optymalnej jakości z PC lub prostą ofertę i zadowolenie z jej komfortu.

PS 19 X 2019

Inaczej myślano jeszcze na przełomie Windows 98 / XP i np z tunerem Leadtek WinFast TV PVR2000, który obsługiwał stereo A2 i Nicam oraz radio FM.

• Near Instantaneous Companded Audio Multiplex - system nadawania cyfrowego dźwięku stereofonicznego (10 bit ADPCM, 32 kHz) w telewizji analogowej.
• A2 lub "Zweikanalton" - całkowicie analogowy system z 2 kanałową fonią dla TV, który próbowano promować, jako stereofoniczny.

W tamtych czasach efektywna praca programów była konieczna przy niższej mocy obliczeniowej PC. W marcu 2006 w serwisie specjalizującym się w testach napisano o różnicach poszczególnych modeli u tego samego producenta:

Z przeładowanymi OS efektywna praca programu ma teraz wiele innych zalet. Kombajny multimedialne są jak dinozaury. Nowy trend wyznaczają popularne już od lat apki, ale ich jakość to zupełnie inna kwestia.