Intel NUC BOXD34010WYKH2 — test praktyczny

W mojej pracy bardzo ważnym elementem jest duża przestrzeń robocza monitora. Na co dzień zajmuję się bowiem administrowaniem sieciami i tworzeniem stron www.

Jakiś czas temu, aby ułatwić sobie pracę zakupiłem monitor LG 25UM65 o proporcjach ekranu 21:9 i rozdzielczości natywnej 2560x1080. Następnie zacząłem rozglądać się za  jakimś mini komputerkiem do zamocowania z tyłu tego monitora. Mój przyszły mini pc musiał spełniać jednak kilka warunków:

• być maksymalnie energooszczędny
• być bezgłośny
• umożliwiać zamocowanie z tyłu monitora
• mieć wyjście display port (2560x1080 60Hz)
• mieć możliwość zamontowania 2 dysków 1 SSD ,1 HDD

Nie musiał być demonem prędkości, sporadycznie bowiem grywam w gry przeglądarkowe, głównie Settlers Online i nie renderuję grafiki 3D, ani nie obrabiam filmów wideo. Po przeczytaniu wielu testów mój wybór padł na rozwiązanie Intel NUC oparte o procesor Haswell. Z racji braku wyjścia display port odpadł na początku model z procesorem Celeron BOXDN2820FYKH0. Długo wahałem się za to pomiędzy dwoma wersjami BOXD34010WYKH2 z Core i3 a BOXD54250WYKH2 z Core i5. Ostatecznie nie chcąc przepłacać za wydajność, której i tak nie wykorzystam oraz chcąc ustawić całkowicie bezgłośne chłodzenie, zdecydowałem się na wersję z Core i3. Oto moja lista zakupów a przy okazji składniki opisywanego zestawu:

Składanie: mały PC ale duży kłopot

Po odebraniu paczki zabrałem się ochoczo za składanie NUC‑a. Po otworzeniu pudełka zaczyna grać słynna melodyjka Intela. Jest więc odpowiedni nastrój. Brakuje tylko wina i świec :). Pierwsza myśl - jaki on mały. Druga myśl - jak oni to wszystko tam zmieścili. Trzecia myśl - weź się chłopaku do roboty to może przed nocą będziesz mógł go po testować :).

Najpierw montuję więc kartę Mini PCI do obsługi Wi‑Fi, jest to jakiś używany Dell 1710 z odzysku, później dysk mSATA Kingston 120 GB, 2 kości pamięci Crucial 4GB 1600MHz DDR3 Non‑ECC CL11 SODIMM 1.35V (koniecznie muszą być pamięci niskonapięciowe !).

Biorę do ręki zasilacz ale widzę, że brakuje kabla łączącego zasilacz z gniazdem w ścianie. Szukam więc dokładnie tego kabelka i rozbieram pudełko na czynniki pierwsze, - nie ma! Sprawdziłem jednak, że brakujący kabel ma na szczęście identyczną końcówkę motylkową jak kabel od zasilacza mojego laptopa Dell XPS.

Włączam wreszcie NUC‑a i wchodzę do biosu, aby sprawdzić czy system wykrył dysk i pamięć. Niestety widać tylko 4 GB pamięci RAM. Przekładam pamięci, ale nic to nie daje. W internecie była co prawda wzmianka o niekompatybilności modułów Cruciala ale dotyczyło to wersji bez J na końcu (moje Cruciale to CT51264BF160BJ). Nic to, myślę sobie może bank nr. 1 na płycie uszkodzony ? Wgrywam jednak najnowszy bios 27 (miałem wersję 23) z  link i po restarcie jest 8 GB !!!.Uff, teraz musi być już z górki.

Wkładam zatem przygotowany wcześniej PenDrive z Ubuntu 14.04.1 LTS celem sprawdzenia działania karty sieciowej i wybieram "Spróbuj bez instalacji". Karta Wi‑Fi (chipset Broadcoma) niby działa w systemie, ale sieci nie wykrywa. Wyłączam NUC‑a i sprawdzam jeszcze raz podłączenie anten. Wszystko ok. Zmieniam kartę na innego Broadcoma z mojego starego Dell XT2. Też nie działa. No dobra, może to Linux ma kłopoty z obsługą tego chipsetu. Instaluję więc Windows 8.1 Pro x64. Po 15 minutach (!), oraz instalacji obu kart ze sterownikami nadal nie działa sieć Wi‑Fi. Zaczynam się nieźle niepokoić :).

Na laptopie sprawdzam, że mój problem z różnymi kartami Wi‑Fi występuje również u innych.Internauci polecają wyłączenie w biosie opcji PCIe ASPM Support. Niestety to też nie pomaga :(.

Postanawiam zatem sprawdzić listę kompatybilności.

Zniechęcony do dalszych eksperymentów zamawiam na alledrogo kartę Intel 6205 N: link .

Po otrzymaniu przesyłki po 2 dniach wracam do składania nuc‑a. Uruchamiam następnie zainstalowany wcześniej Windows 8.1 i ta da Wi‑Fi działa teraz bez problemu! Nareszcie :).

Visual Bios: mały PC a tyle ustawień w biosie

Bios jest naprawdę estetycznie wykonany i na dodatek jest całkiem przejrzysty. Można w nim włączyć/wyłączyć różne urządzenia na płycie głównej, ustawić tryb działania chłodzenia (ja całkowicie wyłączyłem wentylatory ), ustawić tryb oszczędzania energii oraz tryb uruchamiania: UEFI lub Legacy boot oraz wskazać urządzenia startowe. Są też opcje dotyczące wirtualizacji (!). Można oczywiście zapisywać profile, robić zrzuty ekranu na PenDrive, monitorować napięcia i temperatury.

Do testów systemów linuxowych musiałem oczywiście wyłączyć UEFI Secure Boot. Po zabawie w biosie przyszedł czas na testy różnych systemów operacyjnych. Chciałem się naocznie przekonać jak wygląda sprawa:

• kompatybilności różnych systemów z podzespołami NUC-a
• ich energooszczędności
• wydajności na NUC-u
• komfortu pracy z małym PC

MAŁA UWAGA! Wiem, że w systemie Android oraz Linux są narzędzia do robienia screenshotów. Chciałem jednak przy okazji testów NUC‑a specjalnie zademonstrować działanie monitora LG 25UM65 w praktyce. Może ktoś, tak jak ja, będzie szukać taniego szerokiego monitora z zamontowanym z tyłu mini komputerkiem. Pokazane zużycie prądu dotyczy tylko samego NUC‑a. Monitor zużywał średnio 22‑24W.

Android: mały PC vs. duży świat Androida

Ściągnałem android-x86-4.4-r1.iso z  link i nagrałem na PenDrive przy pomocy programu Universal-USB-Installer-1.9.5.5.

Android uruchamia się niemiłosiernie długo (3‑4 minuty).Warto jednak poczekać i zobaczyć jak sprawuje się ten system na tym małym komputerku.

Należy zauważyć na początku,że Wi‑Fi działa kapryśnie,dźwięk jest tylko w słuchawkach a niskiej rozdzielczości nie można zmienić.

Zainstalowałem kilkanaście programów i gier m.in. mój ulubiony Kingdom Rush, OfficeSuite 7 itp.Kilka aplikacji jak np.Microsoft Office nie dało się w ogóle zainstalować. W gry typu tower defense gra się świetnie przy użyciu myszy i klawiatury.Gorzej z pisaniem tekstów czy emaili.Na wielkim ekranie przy małej rozdzielczości można zmieścić dosłownie kilka wierszy tekstu.Reasumując do gier,przeglądania internetu,oglądania youtube i odbierania poczty android na nuc‑u nadaje się dość dobrze.Przełączanie aplikacji ALT‑TAB działa jak w Windows.Klawisz Win działa jak klawisz Home.Twórczej pracy przez wiele godzin na co dzień mimo wielu lat praktyki z tym systemem na nuc‑u jednak sobie nie wyobrażam.Jeszcze nie teraz ale może w przyszłości :).Wciąż jest wiele ograniczeń w systemie sprzętowo-programowych no i ta rozdzielczość (!).Antutu Benchmark pokazał 38367 pkt.Zużycie energii kształtowało się średnio na przyzwoitym poziomie pomiędzy 15 a 20W.

Plusy:

• olbrzymia baza oprogramowania
• sprawne działanie aplikacji
• fajnie się na tym mini pc z androidem gra w niektóre gry

Minusy:

• nie wszystkie aplikacje ze sklepu Google da się zainstalować
• przeciętna energooszczędność
• brak obsługi dysku NTFS (mSATA i HDD)
• niski komfort pracy biurowej

XBMC: mini PC, za to maxi HTPC

Ściągnałem xbmcbuntu-13.0~gotham_amd64.iso z  link i nagrałem na PenDrive przy pomocy programu Universal-USB-Installer-1.9.5.5.

XBMC uruchamia się dość szybko(~ 1 min).Należy zauważyć,że Wi‑Fi nie działa z paczki a dźwięk odtwarzany jest poprawnie na monitorze przez display port.Zużycie energii kształtowało się średnio na poziomie 20W.Sprawdziłem wiele różnych filmów również te ściągnięte z youtube w rozdzielczości 4K.Wszystkie próbne materiały avi, mpg i mvk odtwarzanie były płynnie i bez problemów.Jako HTPC na bazie XBMC nuc sprawdzi się zatem wyśmienicie.Taki HTPC jest mały,bezgłośny,energooszczędny i odtwarza wszystkie formaty wideo oraz muzyczne.

Plusy:

• wysoka kompatybilność z różnymi formatami audio i wideo
• bezgłośna praca
• możliwość sterowania pilotem dzięki wbudowanemu w nuc-a portowi podczerwieni (niestety nie sprawdzone w praktyce)

Minusy:

• brak obsługi dysku NTFS (mSATA i HDD)

Linux: mały NUC daje radę wielkiemu Linuxowi

Ściągnąłem linuxmint-17-mate-64bit-v2.iso ,ubuntu-14.04.1-desktop-amd64.iso oraz Triumfalna-Turkawka-14.04.1PL-DVD-amd64.iso i nagrałem po kolei na PenDrive przy pomocy programu Universal-USB-Installer-1.9.5.5.

Ubuntu używam od kilku lat na serwerach więc nie miałem oporów aby spróbować wersji desktopowej (i jego odmian) na małym nuc‑u.Po kilku godzinach zabawy wybrałem najlepszą moim zdaniem dystrybucję na mojego nuc‑a.Zależało mi na szybkości pracy,wygodnym interfejsie,dużej ilości zainstalowanego w obrazie systemu oprogramowania (szczególnie kodeków audio i wideo) i wsparciu sprzętowym dla nuc‑a.

Zwykłe ubuntu odpadło przez ociężały launcher unity (wiem,że można go wyłączyć i wrócić do gnome desktop ale jednak ;)),brak wielu kodeków audio wideo oraz obsługi flasha z paczki.Sytuację nie wiele zmienił polski remix Triumfalna-Turkawka-14.04.1PL-DVD-amd64.iso.Linux Mint to jest to czego szukałem.Szybki i estetyczny interfejs (MATE),audio,video i flash z paczki.

Oczywiście oba systemy mają rozbudowane repozytoria i sporą bazę oprogramowania,jednak w moim odczuciu na starcie wygodniej jest zacząć pracować na nuc‑u z Mintem.Miętowy nuc uruchamia się też o kilkanaście sekund krócej niż Zjednoczony nuc.Jeśli chodzi o obsługę sprzętu to oba wykrywają poprawnie wszystkie podzespoły nuc‑a.Zużycie energii również jest na podobnym przeciętnym poziomie i wynosi średnio 22‑25W.

Plusy (linuxa na nuc‑u):

• wysoka kompatybilność sprzętowa
• duża baza oprogramowania
• bezpłatny system do pracy i konsumpcji treści
• obsługa dysków NTFS (mSATA i HDD

Minusy (linuxa na nuc‑u):

• wyższe zużycie energii w porównaniu z np. Windows 8.1

W zasadzie innych minusów nie ma,wujek google poradzi sobie z prawie każdym problemem.Zdecydowanie,każdą czynność związaną z konsumpcją treści, odbieraniem poczty, zabawą z multimediami (z wyjątkiem grania w nowe gry przeznaczone dla Windows) użytkownik domowy może na linuxie postawionym na nuc‑u wykonać.Szkoda tylko,że wiele potrzebnych akurat mi programów do administracji (np.VMware vSphere Client) czy tworzenia stron (np.Pajączek 5 NxG,Corel PaintShop Pro X6 ),musiałbym uruchamiać w maszynie wirtualnej.Mógłbym oczywiście pomyśleć z czasem o przesiadce na Bluefish-a albo na GIMP-a ale na razie muszę wrócić do Windows 8.1 bo praca czeka :).

Windows 8.1: jeśli nie masz wujka w elektrowni

Nie będę tu wymieniał wad i zalet Windows 8.1.Napiszę zatem krótko,że po instalacji StartIsBack i wyłączeniu wszystkich bajerów 8‑ki poczułem się jak w starym dobrym Windows 7 :).

System instaluje się dość szybko (ok.15 minut).Uruchamia się ok.10 sek od pełnego wyłączenia do pojawienia się ekranu logowania (z włączoną opcją fast boot w biosie).Windows działa niesamowicie sprawnie i stabilnie na nuc‑u (jest to z pewnością zasługa architektury Haswell,pamięci o wielkości 8 GB i szybkiego dysku mSATA SSD Kingstona).Jedynie po instalacji trzeba zainstalować nowe sterowniki do chipsetu,grafiki ,dźwięku i sieci LAN.Wi-FI działa z paczki.Przewagę Windows 8.1 nad innymi systemami oprócz większej ilości oprogramowania i gier widać bardzo mocno w zarządzaniu energią.W trybie zrównoważonym,z grafiką ustawioną na tryb balanced nuc zużywa od 9 do 14W (!).Pod pełnym obciążeniem zużywa przez chwilę ~ 20W.W trybie uśpienia w jakim przebywa najczęściej w nocy zużywa mniej niż 1W.Powrót z trybu uśpienia zajmuje mu ok. 1‑2 sek.

Jak się zatem pracuje na co dzień na nuc‑u pod Windows 8.1 ? Odpowiedź brzmi : wyśmienicie !.

W ciągu dnia najczęściej mam uruchomione naraz kilka dużych programów (zdalne pulpity,1 maszyna wirtualna z ubuntu server (LAMP) pod VMware Player,Corel PaintShopPro (kilka(naście) otwartych plików graficznych),Pajączek,Spotify,Excel,Word,Outlook 2013 oraz różne pierdółki typu ScreenSHU,NetWorx,Notepad++,aplikacje Chrome itp.) oraz kilka(dziesiąt) zakładek otwartych naraz w Chrome (oczywiście dobreprogramy.pl na pierwszym miejscu (!),Settlers online w tle,youtube i wykop itp.).Słowem nic specjalnego ale większość z nas konsumuje treści i nad czymś równocześnie pracuje.Jeśli nie myślimy o nuc‑u jak o maszynce do grania to ten mini pc ze wszystkimi pozostałymi zadaniami da sobie świetnie radę.

Nuc jest przy tym bezgłośny,niesamowicie energooszczędny i nie zajmuje w ogóle miejsca na biurku jeśli możemy go przykręcić z tyłu monitora.

Plusy (windowsa 8.1 na nuc‑u):

• bardzo wysoka energooszczędność
• wysoka kompatybilność sprzętowo-programowa
• duża baza oprogramowania

Minusy (windowsa 8.1 na nuc‑u):

• właściwie to tylko cena systemu,ale ja klucz do swojego kupiłem kiedyś w promocji za 69 zł jak Windows 8 wchodził na rynek.Czekam na taką samą promocję na Windows 9 dla mojego nuc-a (!)

Na koniec: NUC rządzi :)

Mój mini test praktyczny nuc‑a można podsumować jednym zdaniem: ten mini komputerek jest po prostu niesamowity !.

Core i3 1.7 GHZ (Haswell) daje radę i w codziennych standardowych zastosowaniach nie widzę jakiejś zasadniczej różnicy w porównaniu z moim trzy letnim laptopem wyposażonym w Core i7‑2630QM (2 GHZ).

Grafika Intel HD 4400 pozwala komfortowo korzystać z multimediów i postęp szczególnie w odtwarzaniu materiałów 4K wobec Intel HD 3000 jest znaczny.

Dysk mSATA Kingston (z włączonym szyfrowaniem BitLocker) osiąga średnio transfery ~ 270 MB /s w odczycie i 130 MB /s w zapisie co pozwala na komfortowe korzystanie z aplikacji Windows,choć w testach syntetycznych do mojego laptopowego Samsunga 840 256 GB sporo mu brakuje.

Na koniec wstawiam dwa zdjęcia jak można upiąć kable z tyłu monitora oraz jak wygląda przykręcony do niego nuc (po lewo widok obecny).